فولاد در رکود مصرفی عمیق

آهن پرایس: برخلاف سال های گذشته درهفته پایانی قرن بازار شمش و مقاطع طویل فولادی کشور همانند رویه سنتی سال های قبل رنگ رونق به خود ندید. سردرگمی تولیدکنندگان و خریداران این بازار نسبت به آینده صنعت فولاد در هفته‌ها و ماه‌های ابتدایی سال موجب شد تا کمتر از ۵۰ درصد عرضه شمش و مقاطع طویل فولادی در بورس کالا معامله شود؛ به گفته کارشناسان بازار آزاد مقاطع طویل فولادی، حتی افزایش نرخ ارز در روزهای پایانی سال نیز نتوانست رونق چندانی به تقاضاهای این بازار بدهد.

در روزهای پایانی سال عرضه در بورس کالا بر این منوال بود،  ۱۰۲ هزار تن شمش فولاد با قیمت پایه ۱۰هزار و ۶۷۰ تومان که خریداران در مجموع تقاضایی برابر ۱۱۶ هزار تن را در رینگ و بازار مچینگ به ثبت رساندند اما در نهایت این عرضه‌ها به معامله ۵۵ هزار تن شمش فولاد منجر شد. 

در ادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید: آینده صنعت فولاد در کنترل چین

اما نگرانی ها از بابت افت قیمت ها در تامین مواد اولیه با شروع سال جدید سبب گشت تا عرضه های صورت گرفته در روز های پایانی سال که در حدود۵۰ درصد شمش فولاد عرضه شده در رینگ معاملاتی بورس کالا بوده برخلاف روال سنتی بازار با استقبال گرمی مواجه نشده و نتواند نابه سامانی جدیدی را در بازار ایجاد کند. اما فعالان حوزه فولاد معتقدند که حتی با اعلام قیمت پایه ۱۱ هزار و ۳۰۰ تومانی میلگرد برای عرضه در رینگ معاملاتی بورس در کنار سایر هزینه های تولید و مالیات بر ارزش افزوده به واقع سودی برای نوردکار ندارد و این شرایط موجی از امید به صادرات بخشی از محصول و جبران زیان با درآمد صادراتی را به بار خواهد آورد که باعث می‌شود نوردکاران در شرایطی که بازار داخل در رکود مصرفی عمیقی به سر می‌برد به تولید خود ادامه دهند. از این رو با توجه به عدم تغییر محسوس در شرایط اقتصادی کشور و بودجه عمرانی فعالان بازار چشم‌انداز مثبتی نسبت به تقاضای مصرفی بخش فولاد تصور نمی‌کنند و همین موضوع نیز باعث شده حتی در این قیمت‌ها که سودی برای تولیدکننده و تاجر به همراه ندارد نیز خبری از خریدار در بازار نباشد. 

طبق آمار های میدانی از بازار آزاد مقاطع طویل فولادی کشور بیانگر آن است که فعالان این بازار انتظار رشد یا سقوط یکباره قیمت در این بازار را حداقل تا سه ماه ابتدایی سال آینده ندارند و براین باورند که به احتمال قوی قیمت‌ها در سه ماه ابتدایی سال در محدوده‌های فعلی نوسان کنند.

از ابتدای سال ۹۹ تاکنون بهای میلگرد در بازار آزاد کشور رشدی ۱۰۸درصدی داشته و از بهای ۶ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم به ۱۲هزار و ۵۰۰تومان در روزهای پایانی سال رسیده است. این در حالی است که در همین بازه زمانی نرخ ارز نیمایی رشدی حدود ۶۴درصدی و نرخ ارز آزاد افزایش ۴۴درصدی داشته‌اند. 

به همین ترتیب قیمت میلگرد در بازار آزاد کشور بسیار فراتر از رشد نرخ ارز افزایش پیدا کرده که این موضوع به علت رشد بهای جهانی شمش و محصولات فولادی در بازار جهانی بوده است. درواقع بهای شمش و محصولات فولادی در بازار داخل در گرو دو عامل تعیین‌کننده نرخ یعنی قیمت جهانی و نرخ ارز داخلی، سیگنال‌های افزایشی دریافت کرده و مجموع این عوامل باعث رشد قیمتی آن شده‌اند. برآورد چگونگی نوسان قیمتی شمش و محصولات فولادی در کشور ظرف سال آینده نیز متاثر از همین دو پارامتر است. در حال حاضر برآورد قطعی نسبت به نوسان نرخ ارز در کشور وجود ندارد؛ اما پیش‌بینی می‌شود که روند رو به رشد بهای جهانی شمش و محصولات فولادی در کوتاه‌مدت ادامه یابد.

آخرین وضعیت بازار معاملات مسکن

آهن پرایس: آخرین روزهای بازارمسکن ۹۹ نشان دهنده بالا رفتن شکاف میان بودجه کل تعداد اندک متقاضیانی حال حاضر در بازار مسکن با قیمت پیشنهادی آپارتمان های عرضه شده به بازار ملک می باشد. فاصله قبلی موجود میان بودجه خریداران در بازار مسکن در حال حاضر به شدت افزایش یافته است و تعداد اندک متقاضیان موجود در بازار ملک با بودجه ای که در اختیار دارند عملا توانایی خرید واحد مسکونی موردنظرشان را ندارند.

تحقیقات صورت گرفته در رابطه با آخرین وضعیت بازار معاملات مسکن شهر تهران در آخرین روزهای باقی مانده از سال ۹۹ نشان دهنده این است که در شرایط حال حاضر که رکودی عمیق بر بازار معاملات مسکن حکم فرما شده است و تعداد اندکی از معاملات خرید مسکن از جانب یک گروه اقلیت که در بازار باقی مانده در بازار ملک انجام می شود، به طور همزمان با افزایش عمق رکود شکاف بین بودجه خریداران وقیمت های فروش واحدهای مسکونی افزایش پیداکرده است.

در ادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید: بازار مسکن در تله رکود

نتایج تحقیقات صورت گرفته نشان می دهد با وجود اینکه همیشه عمده متقاضیان خرید مسکن هنگام جست و جو برای خرید واحدهای مسکونی از گذشته تاکنون با مشکل فاصله بین بودجه در اختیار وسطح قیمت های فروش واحدهای مسکونی مواجه بوده اند، این فاصله درحال حاضر تا حدودی افزایش یافته است که این شکاف قیمتی میان این دو متغیر تبدیل به گسل شده است.

پیش تر و در شرایط عادی بازار معاملات مسکن نه در شرایطی که بازار در شرایط رکود و جهش قیمت قرار داشت، این فاصله یا شکاف معمولا حدود ۲۰ الی ۲۵ درصد بود. در حال حاضر این فاصله با تبدیل شدن به یک گسل، به ۳۰ درصد و حتی در مواردی به بیش از ۳۰ درصد رسیده است. همین مسئله موجب شده است که در حال حاضر اقلیت متقاضی حاضر در بازار مسکن که به عنوان سرمایه گذار در بازار حضور دارند و به خریدهای غیرمصرفی از بازار معاملات مسکن اقدام می کنند، به سختی توانایی انجام معاملات را داشته باشند. 

این در حالی است که تقاضای مصرفی بازار مسکن به ویژه خانه اولی ها از مدت ها قبل به واسطه تداوم جهش قیمت واحدهای مسکونی به اجبار از بازار به حاشیه رانده شده و در واقع توانایی مالی خود برای خرید مسکن را از دست داده اند. حجم معاملات خرید مسکن در بازار خرید و فروش آپارتمان های مسکونی شهر تهران در حال حاضر زیر کف رکودی قرار دارد و حجم عمده ای از این مقدار محدود معامله خرید در این بازار از جانب اقلیت سرمایه گذار صورت می پذیرد.

بخش زیادی از سرمایه گذاران ملکی هم که در نیمه اول سال جاری به واسطه نوسانات قیمتی در سایر بازارهای اقتصادی، چشم اندازهای تورمی و همچنین انتظارات موجود در آن بازه زمانی، حضور فعالی در بازار داشته و بخش مهمی از تداوم جهش قیمت در بازار ملک طی مدت زمان ۶ ماه اول سال جاری به علت فعالیت آنها در بازار مسکن بود، به دنبال چشم انداز رکودی بازار ملک، کاهش ریسک های غیراقتصادی و همچنین کاهش و ثبات نسبی بازدهی و نرخ ها در بازارهای موازی بازار مسکن ازجمله بازار معاملات سهام، ارز، طلا و... از بازار مسکن خارج شده و یا معاملات خود را در این بازار متوقف کردند.

آرامش بازار آهن در روز طوفانی ارز

آهن پرایس: بازار ارز روز گذشته از ابتدای روز روی ریل صعودی قرار گرفت، با این وجود بازار فولاد کشور در تمامی بخش ها کاملا آرام بود و البته لازم به ذکر است که دیروز نیز همانند روزهای قبلی به تعداد نوردکاران و بنگاه دارانی که فروش محصولات خود را در سال ۹۹ به طور کامل متوقف کرده اند، افزوده شد. کارشناسان بازار ارز بر این باورند که دلیل افزایش قیمت ارز در روز گذشته را می توان مرتبط با بالا رفتن تقاضای طبیعی در جهت خرید دلار در ایام نزدیک به سال نو دانست. البته عده ای هم معتقدند این احتمال وجود دارد که برخی خبرهای سیاسی ضدبرجامی در بازار ارز به گوش برسد و همین مسئله نیز موجب ناآرام شدن بازار ارز در روز گذشته شده است.

با وجود شرایط ناآرام بازار ارز، بازار آهن در روز گذشته روز بسیار آرامی را پشت سر گذاشت و همانند روزهای قبلی به تعداد نوردکاران و بنکدارانی که فروش خود را در سال ۹۹ متوقف کرده و به سال آینده موکول کرده اند، افزوده شد. از این رو در مجموع در تمام بخش های محصولات فولادی با ثبات نسبی قیمت ها مواجه شده و حتی شاهد ارائه برخی تخفیفات جزئی در جهت به نتیجه رسیدن معاملات پایان سال بودیم. به علت افزایشی بودن روند روز گذشته نرخ دلار عده ای از نوردکاران و پروفیل سازان در تلاش بودند تا قیمت های خود را در این حوزه افزایش دهند که این تلاش آنها با توجه به شرایط رکودی حاکم بر این روزهای بازار به سرانجام نرسید.

البته آرامش روز گذشته بازار ورق وپروفیل بعد از چندین روز افزایشی بودن به اعتقاد برخی از کارشناسان بازار آهن به مانند آتش زیر خاکستر می باشد و کارشناسان بر این باورند در آغاز سال ۱۴۰۰ به علت مقاومت برخی از فعالان بازار ورق در برابر آزادسازی واردات این محصول در سال آتی، با رشد شدید نرخ ورق و پروفیل مواجه خواهیم شد.

در ادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید: بازار ورق متاثر از بورس کالا

با تمام این تفاسیر، طبق قیمت های اعلام شده از سوی نوردکارانی که هنوز فروش خود را در این روزهای پایانی سال متوقف نکرده اند، اکثریت تولیدکنندگان در حوزه میلگرد نرخ محصولات تولیدی خود را در مدار ثبات حفظ کرده اند و در این بین تعداد محدودی از شرکت ها قیمت های اعلامی خود را چیزی حدود ۵۰ الی ۱۵۰ تومان افزایش داده اند؛ از این رو محدوده قیمتی میلگرد آجدار ۱۴ در محدوده ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان تا ۱۳ هزار و ۴۰۰ تومان قرار گرفته است.

در حوزه نبشی و ناودانی و همچنین سپری و تیرآهن نیز تولیدکنندگان قیمت محصولات خود را ثابت نگه داشتند و تغییری در قیمت های اعلامی از سوی بیشتر بنگاه داران فروشنده این محصولات مشاهده نشد. در حوزه تیرآهن نیز شواهد حاکی از ثبات نسبی قیمت تقریبا تمامی سایزهای تیرآهن ذوب آهن اصفهان بود و در این میان تنها نرخ هر شاخه از تیرآهن ۱۴ این شرکت نسبت به روز قبلی، ۱۰ هزار تومان در بازار آزاد افزایش پیداکرد.

در رابطه با نرخ پروفیل، اکثریت تولیدکنندگان این حوزه یا اقدام به اعلام قیمت نکردند و یا نرخ محصولات خود را روی مدار ثبات نگه داشتند. در این میان فقط برخی از شرکت ها شامل گروه صنعتی یاران و همچنین پروفیل تهران شرق نرخ انواع پروفیل با ضخامت ۲ خود را حدود ۱۰۰ تومان افزایش دادند؛ با این اوصاف محدوده قیمتی پروفیل ضخامت ۲ با درنظر داشتن ورق استفاده شده و همچنین شرکت تولیدکننده در محدوده ۲۱ هزار تا ۲۲ هزار و۵۰۰ تومان قرار گرفت. در پایان می توان نتیجه گرفت که باوجود آتش بازی روز گذشته بازار ارز، بازار آهن به علت شرایط حاکم در پایان سال روی آرامش به خود دید و در مدار ثبات قرار گرفت.

آینده صنعت فولاد در کنترل چین

آهن پرایس: چین بزرگ‌ترین تولیدکننده و مصرف‌کننده فولاد جهان محسوب می شود برهمین اساس انتظار می رود در سال ۱۴۰۰ بازار فولاد جهان از روند بازار چین تبعیت کند. چین درتلاش است تا کاهش انتشار گاز دی‌اکسید کربن را در سیاست‌های آینده خود قراردهد و به همین دلیل تولید فولاد سبز مورد توجه سیاست‌گذاران و صنعتگران چینی قرار گرفته است.

طبق آمار جهانی مجموع کل فولاد تولید شده این کشور در سال ۲۰۲۰ برابر یک میلیارد و ۶۵ میلیون تن برآورد شده است. پیش از برگزاری نشست کنگره خلق چین، سخنانی درباره افزایش تولید فولاد در سال ۲۰۲۱ مطرح بود. اما در جریان برگزاری نشست دوقلوی خلق چین مقرر شده است که کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای در اولویت سیاست‌گذاران باشد. در همین راستا انتظار می‌رود سیاست رشد تولید از اولویت های صنعت فولاد چین خارج شود. قرار بود پروژه‌های عمرانی عظیمی از سوی چین اجرایی شود، اما اجرایی شدن این پروژه‌ها در حال حاضر در اولویت دولت این کشور نیست. اگر این پروژه‌ها عملی می‌شدند، این کشور قطعا با کمبود فولاد روبه‌رو می‌شد، اما در حال حاضر هیچ ‌گونه کمبود فولادی از سوی چین وجود ندارد.

در سال ۲۰۱۹، حدود ۵۵ میلیون تن فولاد از سوی چین صادر شد. اما میزان صادرات فولاد این کشور در سال ۲۰۲۰ به ۱۵ میلیون تن افت پیدا کرد. چین در سال گذشته و در ماه‌های پایانی سال ۲۰۲۰، از میزان واردات فولاد خود کم کرد.

اما در ماه‌های نخست سال ۲۰۲۱ به یک صادرکننده بزرگ فولاد بدل شده؛ یعنی توازن عرضه و تقاضای فولاد در چین در حال تغییرونوسان است. این تغییرات اثر حائز اهمیتی بر بازار فولاد جهان دارد و رصد دائمی بازار فولاد چین ضروری به‌ نظر می‌رسد. این کشور در تلاش است در ۶ ماه نخست سال ۲۰۲۱ واردات فولاد کاهش دهد، روند صادرات خود را گسترش دهد و انتظار می‌رود در ۶ ماهه دوم سال آینده به یک قطب اصلی صادرکننده فولاد در جهان بدل شود.

در ادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید: سال پر فراز و نشیب بازار فولاد

تا جایی‌که حتی احتمال می‌رود رکورد صادرات ۵۵ میلیون تنی سال ۲۰۱۹، در سال جاری میلادی شکسته شود؛ درنتیجه شاهد حضور فولاد ارزان ‌قیمت چین در بازارهای جهانی خواهیم بود. درنتیجه انتظار می‌رود روند قیمت فولاد در نیمه دوم سال آینده و در کل جهان افزایش قابل‌ توجهی نیابد.

در چنین شرایطی از فولادسازان کشور انتظار می‌رود روند توسعه صادرات خود را به‌ویژه در ۳ ماه نخست سال ۱۴۰۰ افزایش دهند. چراکه در ۳ ماهه دوم سال ۱۴۰۰، به بعد با اقدامات چین در مسیر توسعه صادرات و در سطح بین‌المللی، شاهد توقف روند صعودی قیمت فولاد خواهیم بود. البته دراین بین باید خاطرنشان کرد چین هم از کاهش قیمت فولاد متضرر می‌شود، بنابراین حجم صادرات خود را به‌گونه‌ای کنترل می‌کند که کاهش قیمت قابل‌ توجه نباشد.

براساس شواهد انتظار داریم روند تولید فولاد کشور در سال ۱۴۰۰ بسیار مطلوب باشد. هرچند انتخابات ریاست‌جمهوری را در پیش داریم که بر روند فعالیت تمامی حوزه‌های اقتصادی اثرگذار خواهد بود. بدون تردید این تغییر بر صنعت فولاد کشور نیز موثر است، با این وجود، به‌ویژه که تولید فولاد ایران در سال ۱۳۹۹ بسیار خوب پیش رفت و انتظار می‌رود مجموع تولید فولاد کشور از مرز ۳۰ میلیون تن نیز عبور کند. در همین راستا می‌توان به حرکت این صنعت در مسیر تحقق افق چشم‌انداز ۱۴۰۴ و رسیدن ظرفیت تولید ۵۵ میلیون تن فولاد هم امیدوار بود.

بازار مسکن در تله رکود

آهن پرایس: بررسی های صورت گرفته از معاملات مسکن شهر تهران در آخرین ماه سال، نشان دهنده رکود کامل در خرید و فروش می باشد. با وجود اینکه انتظار می رفت پس از ماه ها کسادی بازار به علت نزدیک شدن به هفته های پایانی سال و قرار گرفتن در بازه زمانی جابه جایی های شب عید،شاهد رونق معاملات مسکن باشیم، اما به علت کاهش توان خرید مردم و همچنین عقب نشینی سرمایه گذاران از بازار ملک، معاملات با رکود مواجه شده است.

تداوم افزایش قیمت مسکن از سال ۹۸ به سال جاری به گونه ای شد که حتی با افت قیمت ها نرخ خرید و فروش بازهم قابل توجیه نمی باشد. بر اساس گزارش بانک مرکزی در بهمن ماه امسال قیمت هر متر مربع واحد مسکونی در مقایسه با مدت زمان مشابه در سال گذشته بیش از ۹۷ درصد افزایش داشته است و به میانگین متری ۲۸ میلیون و ۳۹۰ هزار تومان رسیده است.

در بهمن ماه  امسال تعداد معاملات آپارتمان های مسکونی شهر تهران نیز به ۳/۹ هزار واحد مسکونی رسید که این میزان نیز نسبت به ماه قبل چیزی حدود ۱۱/۴ درصد افزایش و نسبت به ماه مشابه در سال گذشته ۷۰/۵ درصد کاهش داشته است. ۲۹۵۰ فقره معامله ملک اعم از مسکونی، تجاری و اداری در ماه گذشته در شهر تهران به امضا رسید که این مقدار نسبت به ماه قبل ۳۳ درصد و نسبت به ماه مشابه سال گذشته ۷۲ درصد کاهش داشته است.

در ادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید: وابستگی قیمت مسکن به نرخ ارز

کاهش تعداد معاملات از بهمن ماه به اسفند ماه نیز ورود کرده است و علاوه بر کاهش قدرت خرید مردم، متقاضیان به این امید که قیمت ها کاهش می یابد اقدام به خرید نمی کنند تا شاید با احتمال ایجاد تغییرات سیاسی و انتخاباتی در سال آینده، بازار مسکن هم شاهد افت قیمت باشد و قدرت خرید مردم افزایش پیدا کند. بر اساس شواهد آنچه که واضح به نظر می رسد این است که بازارمسکن در خواب زمستانی فرو رفته و ظاهرا قرار نیست از این وضعیت در آستانه بهار خارج شود. تحلیل گران و کارشناسان نیز در این زمینه چشم انداز روشنی از بروز تغییرات در سال آینده ندارند، اما امید دارند که اگر روند قیمت ها نزولی نباشند، حداقل ثابت باقی بمانند.

همانگونه که بارها به این نکته تاکید شده است نبود عرضه و تقاضای کافی در بخش مسکن حلقه مفقوده در زنجیره گرانی است که موجب شده مالکان به این کالا به چشم سرمایه ای نگاه کنند و همچنین احتکار در این بخش منجر به عرضه کمتر شود. این احتمال وجود دارد که با وجود تصمیمات اخیر مجلس در رابطه با اصلاح قانون مالیات بر خانه های خالی و اجرایی شدن آن توسط دولت، بخشی از همین خانه ها به بازار تزریق شوند و موجب کاهش انباشت تقاضا گردند.