طرح توسعه زنجیره فولاد

آهن پرایس : نمایندگان کمیسیون صنایع و معادن مجلس خبر از نهایی شدن طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد در کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی داده‌اند؛ البته اعضای کمیسیون صنایع و معادن مجلس برای تکمیل طرح خود جلساتی با مدیران وزارت صنعت، معدن و تجارت نیز ‌برگزار کرده‌اند که نتایج این جلسات به‌صورت رسمی منتشر نشده است. با وجودی که متن نهایی طرح کمیسیون صنایع مجلس درخصوص ساماندهی بازار فولاد منتشر نشده اما صحبت‌های نمایندگان عضو در کمیسیون صنایع و معادن محتوای کلی این طرح را پیش از انتشار تا حدودی مشخص کرده است. منوط کردن صادرات به عرضه در بورس کالا و وضع عوارض صادراتی بر روی محصولات زنجیره فولاد دو بخش مورد بحث است اما چندان شفاف و قطعی نیست. 

ابوذر انصاری کارشناس بازارهای کالایی معتقد است کف عرضه باید براساس نیاز صنایع پایین‌دستی و با توافق صنایع بالادستی تعیین شده و در ادامه بخش بالادست به رعایت کف عرضه ملزم شود. تصویب قوانینی که از منظر تولیدکننده و بازار پذیرفته شده نیست، از میزان اجرایی شدن آن طرح می‌کاهد. همچنین وضع عوارض و مالیات بر صادرات مغایر با قوانین موجود کشور بوده و بهتر است مسئولین امر به جای چنین مصوباتی، مشوق‌های صادراتی در بخش مواد خام و میانی را ملغی کنند تا به این ترتیب از توسعه صنایع تکمیلی در کشور نیز حمایت شود.

این کارشناس بازارهای کالایی درخصوص منوط کردن صادرات فولاد به عرضه کل تولیدات در بورس کالا و گرفتن مجوز صادراتی برای مازاد عرضه گفت: وضع هرگونه مصوبه و قانون درخصوص صادرات از اهمیتی جدی برخوردار است چرا که مجوزهای صادرات توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت ارائه شده و اگر قانونی غیرکارشناسی در این زمینه مصوب شود، تا مدت‌ها دامن صادرکنندگان را خواهد گرفت. انصاری افزود: برخلاف نرخ‌گذاری دستوری که معتقد بودیم بازار در مسیر خود پیش رفته و توجهی به قوانین دستوری ندارد، اما در زمینه صادرات قضیه متفاوت است و قوانین وضع شده در این زمینه قابلیت اجرایی شدن دارد.

 

بازار مسکن در پسا کرونا

آهن پرایس: شیوع ویروس کرونا بازارها و مشاغل مختلفی را تحت تاثیر قرارداده؛‌ یکی از این بخش ها مسکن و حوزه ساخت و ساز است که با وجود این بیماری و وضعیت اقتصادی ، روزهای سختی را پشت سر می گذارد میزان ساخت و ساز در یک سال اخیر کاهش داشته و حتی افزایش قیمت‌ مسکن سبب نشده تا این بخش رونق یابد. در مقابل نبود سیاست‌های مناسب و حمایتی سبب شده تا رغبت سازندگان و پیمانکاران نسبت به ادامه فعالیت در این بخش هر روز کمتر از دیروز شود. اگر این وضع ادامه یابد رکود عمیق حوزه ساختمان و همچنین به صفر رسیدن ساخت و ساز دور از انتظار نیست.

یک کارشناس اقتصاد مسکن درباره شرایط فعلی این بخش گفت: با توجه به شیوع ویروس کرونا و قرارگیری در این بحران، انتظار رکود در داخل کشور را داشتیم؛ مانند همه مشاغل و بخش‌های دیگر اقتصادی، بخش مسکن نیز از این شرایط متأثر شده است. بیت الله ستاریان اظهار کرد: به استناد از اقتصاد بین‌المللی و ورود بعضی از سرمایه‌های خارجی، اتفاقات اقتصاد جهانی به ویژه در آمریکا و اروپا، عملا شاهد ورود مخفی سرمایه به داخل از یک سو و از طرف وقتی همه بخش های اصول تجارت به اصطلاح به خواب فرو می رود، سرمایه ‌ها به سمت کالاهای سرمایه‌ای مانند مسکن رهسپار می شود. وی افزود: این روند از ابتدای سال ۹۹ اتفاق افتاده تا آبان ماه و انتظار می رود تا آخر سال این شرایط ادامه خواهد داشت. وی درباره اخبار و تحلیل هایی مبنی بر کاهش قیمت‌ها در بازار بیان کرد:  به اعتقاد بنده کسی که انتظار کاهش قیمت در بخش مسکن را داشته باشد، نشان دهنده عدم شناخت وی از ماهیت بخش مسکن است و همچنین مسائل و مشکلات مهم این بخش مانند کسری فراوانی که در این حوزه داریم.

ستاریان در مورد وضعیت بازار مسکن در دوره پسا کرونا توضیح داد: اگر بخواهیم اقتصاد پسا کرونا رو بررسی کنیم باید به انتظارات رونق و توسعه اقتصادی اشاره کنیم که باید گفت این شرایط در حوزه ساختمان نیز رخ‌نمایی خواهد کرد به گونه ای که قدر مسلم در بخش مسکن رونق و افزایش قیمت خواهیم داشت با این تفسیر که تولید ناخالص کشور بالا خواهد رفت و در نتیجه درآمد سرانه نیز افزایش می یابد.


دستاورد های ذوب آهن در سال جاری

آهن پرایس : بر اساس اطلاعات ارائه شده شرکت ذوب آهن اصفهان در مهرماه سال جاری معادل ۱۸۵۵ میلیارد تومان از محصولات خود را به فروش رساند که نسبت به دوره یک ماهه مشابه سال قبل افزایش ۱۲۷ درصدی را نشان می‌دهد. درآمد فروش مهرماه ذوب آهن، بالاترین درآمد فروش ماهانه در تاریخ این شرکت است.

در مهرماه نرخ فروش تیرآهن نسبت به ماه قبل ۳۰ درصد رشد داشته و در میلگرد نیز نرخ فروش ۲ درصد رشد داشته است. نماد ذوب در ۶ ماهه با افزایش ۲۲ درصدی به ازای هر سهم ۸۹ ریال سود خالص محقق کرده است.ذوب آهن اصفهان در ۷ ماهه امسال توانست ۹۴۲۰ میلیارد تومان از فروش محصولات خود درآمد کسب کند که از این مبلغ ۱۸۵۵ میلیارد تومان آن مربوط به مهر ماه است و این آمار حاکی از این است که درآمد فروش شرکت ذوب آهن اصفهان در ۷ ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشدی ۵۷ درصدی داشته است، همچنین این شرکت افزایش تولید و فروش ریل آهن را در دستور کار قرار داده است.شایان ذکر است؛ ذوب آهن اصفهان در هفت ماه نخست امسال، ۸۷ درصد از کل فروش سال گذشته را پوشش داده است.

علی رغم این که در مهرماه خبرهای مبنی بر تعیین قیمت شمش فولاد از سوی وزارت صنعت معدن و تجارت خبرساز شد و با وجود این که مسئولان بورس صراحتابا این مسئله مخالفت کردند، اما همچنان اجرای این سیاست بسیاری از فعالان بورس را نگران کرد که در نهایت قرار شده قیمت فولاد با نرخ پایه مشخص شود و سقف قیمت هم به صورت دستوری تعیین نشود و قیمت های جهانی براساس نرخ دلار سنا مبنا قرار گرفته که این اتفاق به معنای رسیدن سود اصلی به فولادسازان به جای دلالان است. از این رو شرایط به وجود آمده در کنار برنامه افزایش تولید در شرکتی مانند ذوب آهن اصفهان کمک به سودآوری این شرکت خواهد کرد، چراکه در هفت ماهه نخست امسال هم این شرکت توانسته محصولات بیشتری نسبت به مدت مشابه سال گذشته بفروشد.

تولید محصولات فولادی شرکت ذوب آهن اصفهان در ۶ ماهه نخست امسال طبق برنامه پیش رفته است بر همین مبنا تا پایان امسال بیش از یک میلیون و ۱۰۰ هزار تن انواع شمش فولاد، تیرآهن، میلگرد و کلاف صادرات شود.ذوب آهن اصفهان برای افزایش تولید با چالش تأمین مواد اولیه مواجه است که البته با حمایت‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت این مشکل تا حدودی رفع شده و در تامین زغال سنگ نیز اقدامات خوبی صورت گرفته است.


چند قیمتی بودن بازار فولاد

آهن پرایس :به باور مصطفی طاهری در شرایطی که کمبودی در حوزه تولید فولاد کشور وجود ندارد، تفاوت قیمت فولاد در بورس با قیمت بازار آزاد، باعث شده تا سوداگران از این شکاف قیمتی بیشترین بهره های رانتی را کسب کنند.مهدی بیک؛ نماینده مردم زنجان در مجلس با اشاره به اتمام بررسی طرح توسعه و تولید پایدار زنجیره فولاد در کمیسیون گفت:این طرح در ۵ماده کامل شده و طی هفته آینده راهی صحن می شود تا نمایندگان تصمیم نهایی را در خصوص آن اتخاذ کنند. فکر می کنم با رای نمایندگان و تایید شورای نگهبان طرح در مسیر اجرا قرار بگیرد و از این طریق بخشی از نارسایی های بازار فولاد حل خواهد شد.

مصطفی طاهری با اشاره به محتوای طرح گفت: بر اساس طرح، کل زنجیره فولاد باید به طور شفاف در بورس عرضه شود. هر فعال اقتصادی که ماده اولیه از بورس خریداری می کند، چنانچه این مواد را تبدیل به ماده نهایی نکند، برای بار بعد نمی تواند اقدام به خرید ماده اولیه کند. ضمن اینکه اگر مشخص شود که فردی ماده اولیه خریداری شده از بورس را به هر نحوی در بازار آزاد به فروش رسانده، کل  سهمیه او قطع خواهد شد.

او در ادامه افزود: از جمله دیگر مواد مهم این طرح ایجاد کمیته «رصد و پایش بازار فولاد» و ساماندهی «سامانه جامع تجارت» است تا از این طریق فروش داخلی و فروش خارجی فولاد برنامه ریزی و ذیل پایش مستمر نظارتی قرار بگیرد. بر اساس مکانیسمی که در این طرح گنجانده شده هرگونه فعالیت خارج از ساختار بازار سرمایه تخلف محسوب می شود و مرتکبان آن با مجازات های قانونی روبه رو خواهند شد.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گفت: برخی اخبار حاکی از آن است که سوداگران بازار فولاد با استفاده از رانت ارتباطی، سهمیه مواد اولیه بیشتری دریافت کرده اند، اما محصول نهایی ارائه شده، بسیار کمتر از حجم مواد اولیه ای است که دریافت کرده اند. به عبارت روشن تر به دلیل ضعف در نظارت مواد اولیه را با قیمت های پایین دریافت و در بازار آزاد به چندین برابر قیمت به فروش رسانده اند. او گفت: در گزارشی که در کمیسیون قرائت شد به این نکته نیز اشاره شد که برخی شرکتها، حجمی از محصول خود را در بورس کالا عرضه می کنند و مابقی را در بازارهای خارج از بورس و بدون هیچگونه شفافیتی به فروش می رسانند. این روش های سوداگرانه باعث می شود تا فولاد چند قیمت متفاوت داشته باشد. تجربه هم نشان داده هر زمان رویکرد چند نرخی در بازارها حاکم شده، رانت و ویژه خواری و نوسان هم در حاشیه بازارها شکل گرفته است.

تغییر انتظارات در بازار مسکن

آهن پرایس: به‌دنبال افت قیمت‌ در بازارهای موازی قفل عرضه املاک کلنگی شکسته شد؛ نتایج پایش جدید بازار معاملات زمین در پایتخت از ۶ رویداد تازه حکایت دارد. در مناطقی از شهر که بسازوبفروش‌ها آنها را محله‌های مرغوب می‌نامند، مالکان بناهای قابل‌‌تخریب و مشارکت، از لاک انتظارات تورمی خارج شده‌اند و آماده توافق با سازنده هستند. این وضعیت باعث کاهش قیمت‌های پیشنهادی فروش زمین شده است. در سمت مقابل، تقاضای غیرمصرفی که طی یک‌سال‌ونیم گذشته بازیگر اصلی معاملات املاک کلنگی بود، هم‌اکنون جای خود را به ورود احتیاطی سازنده‌ها به این بازار، تقاضای مصرفی زمین  داده است. رفت‌وآمدهای اخیر در بازار زمین، نشانه‌ روشنی از سررسید «ابرحباب املاک کلنگی» است. تغییرات قیمت زمین و مسکن طی سال‌های بعد از ثبات در دوره گذشته نشان می‌دهد میانگین قیمت واحدهای مسکونی از سال ۹۴ تا پایان بهار امسال تقریبا ۳/ ۴ برابر شد؛ اما بهای فروش کلنگی‌ها بیش از ۵۰۰ درصد افزایش یافت که بزرگ‌ترین حباب ملکی است.

علاوه بر آماده شدن بازار زمین و املاک مسکونی کلنگی برای تخلیه حباب قیمتی، بازیگران اصلی بازار معاملات زمین در چند ماه گذشته، فعالیت خود در این بازار را به طور محسوس کاهش داده‌اند. کارشناسان کاهش فعالیت سرمایه‌داران بزرگ ملکی در بازار املاک کلنگی و زمین‌های مسکونی را به استعفای بازیگر اصلی معاملات زمین در ماه‌های گذشته تعبیر می‌کنند. بازار معاملات زمین و املاک مسکونی کلنگی همواره از این جهت که زمین گران‌ترین جزء ساختمانی در ساخت‌وسازها محسوب می‌شود به عنوان بازار بالادست مسکن شناخته می‌شود که هر نوع تغییر و تحول در قیمت این نوع از املاک منجر به تغییر قیمت واحدهای مسکونی نوساز و سپس اثرگذاری بر قیمت فروش سایر واحدهای مسکونی می‌شود. 

در واقع تغییرات قیمت زمین را می‌توان به عنوان حلقه اول زنجیره کشف قیمت در بازار مسکن مورد توجه قرار داد. تغییرات قیمتی در بازار زمین همواره از یکسو باعث تغییر رفتار سازنده‌ها و تیراژ ساخت مسکن و ازسوی دیگر منجر به اثرگذاری قیمتی بر سایر واحدهای مسکونی موجود در بازار می‌شود و از این جهت نوعی اثر دوگانه بر تغییرات و تحولات قیمتی بازار مسکن دارد.