اقدامات مجلس برای تعادل بازار فولاد

آهن پرایس: در شرایطی که توانایی بازبینی شیوه نامه ابلاغی وزارت صمت برای مدیریت بازار بسیار بالاست، الزام برای عرضه کل زنجیره فولاد در بورس کالا از سوی دولت و مجلس پیگیری شده است. این بدان معنا است که تلاش ها در جهت مدیریت بازار فولاد بر اساس مکانیزم مقابله عرضه و تقاضا جدی است و با توجه به تجربیات، مکانی بهتر از بورس کالا را نمی توان برای آن در نظر گرفت. از طرفی زنجیره فولاد از مواد معدنی همانند سنگ آهن و زغال سنگ آغاز شده و تا محصول نهایی ادامه خواهد داشت و از سوی دیگر توانایی داد و ستد گاز طبیعی در بورس انرژی هم به صورت نظری وجود دارد، همانطور که در حال حاضر در این بازار، برق به صورت فیزیکی در حال مبادله می باشد. اما باید به این نکته نیز توجه کرد که این زنجیره جهت تکمیل شدن، به حلقه های مفقوده زیادی وابستگی دارد که از جمله حلقه های مفقوده می توان به معاملات حراج باز در بورس کالا برای داد وستد سنگ آهن اشاره کرد که طی هفته اخیر آغاز به کار کرد.

تمامی موارد ذکر شده به این معنی است که زنجیره صنعت فولاد که مدت ها است در معاملات و قیمت گذاری ها از آزادی عمل برخوردار بوده است می تواند از این ویژگی استفاده حداکثری را داشته باشد آن هم با توجه به شرایطی که معاملات در بورس کالا حاکی از قابل قبول بودن فرآیندها در بازار می باشد.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس بر این باور است که به علت عرضه قسمتی از تولید فولاد کشور در خارج از بورس کالا طی ماه های اخیر، امکان دلالی برخی افراد در بازار فولاد فراهم شد که طرح مجلس در جهت تعادل این بازار، عرضه کل فولاد در بورس و سهولت در صادرات مازاد فولاد نیاز داخل می باشد. کمال علیپور خنکداری در گفت و گو با خبرنگاران اظهار کرد: با اینکه روند تولید فولاد در کشور از شرایط خوبی برخوردار است اما به علت عدم شفافیت در قسمت هایی از بازار، وضعیت بازار محصولات زنجیره فولاد موجب شد بعضا برخی شرکت ها از شرایط موجود سوء استفاده کنند.

این نماینده مجلس در رابطه با راه حل مجلس برای تعادل بخشی بازار فولاد بیان کرد: سهولت در شرایط صادرات مازاد داخل و همچنین عرضه تمامی فولاد تولیدی در بورس کالا، دید کلی و راه حل مجلس برای تعادل بخشی بازار فولاد می باشد. بر اساس اظهارات علیپور خنکداری، اقدام به عرضه کامل فولاد در بورس کالا به معنی حکم فرماشدن شفافیت و امکان نظارت در کل بازار می باشد که همین اقدام از بسیاری از نابسامانی ها جلوگیری به عمل می آورد.

در ادامه این خبر را نیز مطالعه کنید: چگونگی اصلاح شیوه نامه فولادی

نایب رئیس کمیسیون عمران در ادامه در رابطه با عرضه نشدن محصولات بعضی شرکت های خصوصی در بورس کالا بیان کرد: برای تمامی شرکت ها شامل دولتی و حتی خصوصی این شفافیت می بایست رعایت شود و با ورود کل زنجیره فولاد به بورس کالا، بر عملکرد این دسته شرکت ها نیز نظارت دقیقی انجام خواهد شد. وی در پایان گفت: برخی از تولیدکنندگان بر لزوم صادرات محصولات تاکید دارند که این مسئله مورد تایید است و می بایست بعد از تامین نیاز داخلی و اطمینان تولیدکنندگان از تامین مواد اولیه، صادرات به روشی درست انجام شود.

سرنوشت طرح مسکن ملی

آهن پرایس : معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی بیان کرد: قرار نیست دولت برای مردم مسکن بسازد؛ بلکه فقط زمین در اختیار متقاضیان ساخت و ساز قرار می دهد. محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی درباره ی برنامه ها و فعالیت های وزارت راه و شهرسازی در یک سال گذشته و چند ماه پیش رو تا پایان دولت دوازدهم اظهار داشت : بخش مسکن از آنجایی که یکی از اصلی ترین دغدغه‌های خانوارهاست، از اهمیت بالایی برخوردار است. به گونه‌ای که شروع خانواده و زندگی مشترک و همچنین فرزندآوری و افزایش جمعیت به حوزه مسکن مرتبط است.

وی افزود: به همین لحاظ درماه های اخیر که معاون مسکن وزارت راه بودم، پروژه‌های متعددی تعریف شد که در حال حاضر شاهد آغاز اجرایی شدن این پروژه‌ها در سطح کشور هستیم. بیشتر پروژه‌های اقدام ملی مسکن از زمین بالا آمده‌اند و پیشرفت فیزیکی این پروژه‌های مسکونی مشهود است.
معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی ادامه داد:  وقتی این طرح آغاز شد، برخی خوشبین نبودند و می‌گفتند امکان ندارد اجرا شود به خصوص که شرایط اقتصادی دولت ایجاب نمی‌کرد تا کمک‌های یارانه‌ای برای این طرح صورت پذیرد؛ طرح اقدام ملی مسکن، هیچ کمک یارانه ای ندارد؛ همه دستگاه‌های مربوطه در حال کمک به این طرح هستند آن هم در شرایط سخت بودجه‌ای که وجود دارد.

محمودزاده گفت: فارغ از اینکه در ماه‌های پایانی دولت قرار داریم، مرتباً در حال طراحی و شروع پروژه‌های مسکونی جدید هم هستیم. وی در ادامه گفت : همواره از ابتدای اجرای مسکن ملی مطرح شده که با قیمت تمام شده عرضه می‌شود و هیچ گاه نرخ ثابتی برای آن اعلام نکرده‌ایم؛ این واقعیت وجود دارد که ما فقط زمین آن را تأمین می‌کنیم و با اعطای تسهیلات، بخشی از هزینه ساخت را پوشش می‌دهیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه هیچ گاه ساخت مسکن بر عهده دولت نبوده است، یادآور شد: یکی از دلایلی که در طرح‌های قبل این برداشت وجود داشته، درک اشتباه آنها از طرح‌های قبلی بوده است؛ چون ساخت و ساز مسکن هیچ زمانی با دولت نبوده است؛ دولت فقط زمین می‌دهد و بعضاً مساعدت‌هایی در زمینه مالیات و بیمه و صدور پروانه داشته است.

درادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید : دلایل ثبات نسبی قیمت مسکن

محمودزاده درباره کمک های دولت به طرح اقدام ملی گفت: مساعدت ها در خصوص هزینه پروانه ساخت در اکثر پروژه‌ها اعمال شده و شهرداری‌ها کمک کرده‌اند اما در برخی پروژه‌ها شهرداری‌ها هنوز کمک‌های لازم را نداشته‌اند و ما در حال مذاکره هستیم؛ به خصوص که لزوم همکاری شهرداری‌ها با ادارات کل راه و شهرسازی استان‌ها، مصوبه شورای عالی مسکن است؛ ضمن اینکه وزارت کشور هم همکاری بسیار گسترده‌ای با ما داشته و بارها به استان‌ها بخشنامه کرده است.

وی درباره افزایش سقف تسهیلات ساخت مسکن ملی از ۱۰۰ به ۱۵۰ میلیون تومان گفت: کارهای آن انجام شده و در مراحل نهایی قرار دارد؛ امیدواریم هر چه سریع‌ تر عملیاتی شود. محمودزاده درباره اینکه آیا با وام ۱۵۰ میلیون تومانی و دو فقره آورده ۴۰ میلیون تومانی و مجموعاً ۲۷۰ میلیون تومان، می‌توانیم به تکمیل پروژه‌های مسکن ملی امیدوار باشیم یا خیر؟،اظهار کرد: این موضوع بستگی به مدت زمان ساخت و هزینه تمام شده آن دارد.

وی ادامه داد: این پروژه‌ها با ۱۰۰ میلیون تومان به ازای هر واحد مسکونی به اتمام رسید؛ ۴۰ میلیون تومان وام ساخت و ۶۰ میلیون تومان آورده متقاضی بود؛ برخی دیگر از متقاضیان که در میانه راه به پروژه ملحق شدند، هزینه تمام شده برای ساخت و ساز واحد آنها، به ۱۷۰ میلیون تومان افزایش یافت بنابراین در یک پروژه با توجه به زمان شروع و اتمام آن، تا ۷۰ میلیون تومان اختلاف قیمت دیده می‌شود؛ آن هم یک پروژه تعاونی که حساب و کتاب آن کاملاً در اختیار اعضای تعاونی است.

معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان بیان کرد: پروژه‌های مسکن ملی بستگی به زمان پرداخت آورده‌های متقاضیان دارد؛ به خصوص که قراردادهای اعطای تسهیلات هم امضا شده و وام مورد نظر در موعد مقرر پرداخت می‌شود و آماده تزریق به پروژه است.

احتمال افزایش قیمت ها در بازارآهن

آهن پرایس: بازار آهن در هفته گذشته با وجود رکود ، اوایل هفته با رشد ملایم قیمت ها همراه بود که اواسط هفته این رشد به حداقل رسید و با کاهش نرخ دلار از روز دوشنبه بازار آهن مجدد به ثبات قیمتی بازگشت و همچنین به صورت محدود شاهد کاهش قیمت ها بودیم.

اما می پردازیم به محدوده قیمتی انواع محصولات فولادی که میلگرد ۱۴ آجدار با افزایش ۱۳۴ تومانی به ۱۲ هزار و ۷۳۵ تومان رسید و همچنین قیمت تیرآهن ۱۴ نیز با افزایش ۱۶۶ تومان به ۱۳ هزار و ۴۳۳ تومان، همچنین میانگین قیمت نبشی با ۱۱۱ تومان افزایش به ۱۳ هزار و ۲۳۱ تومان رسید. پروفیل ضخامت ۲ نیز با افزایش ۳۵۹ تومانی به ۲۱ هزار و ۷۷۵ تومان ، شمش القایی نیز با افزایش ۱۲۵ تومانی به ۱۱ هزار و ۳۷۰ تومان رسید.

و همچنین بورس کالا در هفته گذشته با استقبال خوبی رو به رو شد که شمش با احتساب مالیات ۱۱ هزار و ۴۹۳ تومان قیمت گذاری شد و بر اساس خرید بیش از پنجاه درصد از حجم عرضه های شمش و مقاطع، در هفته آینده این محصولات با ضریب ۸۰ درصد CIS معامله خواهد شد.

در هفته گذشته با چند روایت همراه بودیم که مبنای آنها تحولات خارجی و تاثیر مستقیم آن بر بازار ارز بود. همچنان تکلیف بازگشت آمریکا به برجام مشخص نیست و بایدن با حضور در وزارت خارجه در رابطه با ایران سخنی نگفت. از سوی دیگر منابع خارجی از پیشنهاد جدید طرف اروپایی خبر می دهند که در ازای امتیازات اقتصادی ایران به تعهدات خود در برجام بازگردد. 

در ادامه میتوانید این خبر را نیز مطالعه کنید : شوک تقاضای مقاطع در بورس کالا

در مجموع هنوز واکنشی از سوی آمریکا برای بازگشت به برجام نیست و همین موضوع می تواند سبب واکنش بازار سرمایه و بازار پول شود و اگر دلار به تاثیر از این تحولات مجدداً روند صعودی به خود گیرد در بازار بار دیگر شاهد ثبات نسبی وافزایش قیمت ها خواهیم بود. در این بین قیمت های جهانی فولاد و از جمله محصولات CIS روند نزولی را طی میکند و در روز گذشته بیلت CIS با هشت دلار کاهش به ۵۳۸ دلار در هر تن رسید، با این حساب تنها عاملی که سبب افزایش قیمت ها در بورس کالا می شود نرخ ارز است. 

همچنین رئیس کل بانک مرکزی در هفته گذشته در یک برنامه تلویزیونی اعلام کرد دلار به زیر۲۰ هزار تومان بر می گردد که این سخن با واقعیت های اقتصاد همخوانی ندارد و  این هفته مشخص می شود که آثار این مصاحبه ها در بازار کوتاه مدت است.

و  در این بین احتمالا خریداران بازار بورس در روز چهارشنبه با در نظر گرفتن اینکه در این هفته قیمت دلار افزایش می یابد خرید انجام دادند که این فرضیه ‌در صورت رشد دلار در هفته جاری می تواند درست باشد اما اگر نرخ ارز تحت خبرهای تازه ای از مناسبات خارجی ایران درجا بزند یا کاهشی شود بازار هم ثبات همراه با شیب ملایم کاهش قیمت ها را خواهد دید. اما چیزی که فعلا می شود مشاهده کرد،دلار مبنای کاهش ندارد و هر جرقه ای می تواند به سرعت آن را صعودی کند.پس احتمال ثبات همراه با شیب ملایم رشد، بیشترازکاهش قیمت‌ها است.

چگونگی اصلاح شیوه نامه فولادی

آهن پرایس: بر اساس فرصت ۱۵ روزه وزارت صمت برای اصلاح شیوه نامه فولادی، دبیر انجمن سنگ آهن ایران در این رابطه اظهار کرد: تغییرات این شیوه نامه باید به گونه ای اعمال شود که قابل نظارت باشد زیرا در حال حاضر این دستورالعمل ها ناگهانی اعمال می شوند و از سوی دیگر نیز بر اجرای آنها نظارتی وجود ندارد. شیوه نامه ساماندهی عرضه و تقاضای زنجیره فولاد که از ۲۸ آبان ماه امسال ابلاغ شده، تا به امروز که نزدیک ۸۰ روز از ابلاغ آن می گذرد، برای تنظیم بازار فولاد در مسیر اجرا با چالش های بسیاری روبه رو شده است.

این شیوه نامه از همان روزهای ابتدایی  که از ابلاغ آن می گذشت با نقدهای زیادی از طرف حلقه های مختلف زنجیره فولاد علی الخصوص فولادسازان مواجه شد و همین مخالفت ها موجب شد اجرای بخش های زیادی از آن مانند عرضه محصولات بالادستی زنجیره فولاد در بورس کالا و همچنین برنامه ریزی های دولت جهت انتقال حداقل ۲۰ درصد از صادرات فولادی به انتهای زنجیره ناتمام باقی بماند.

با وجود اینکه طی روزهای اخیر با بهبود محسوس حجم عرضه محصولات میانی و پایانی زنجیره فولاد در بورس کالا مواجه شدیم و حتی در مدت زمان اجرای شیوه نامه، تولیدکنندگانی که کمتر حاضر به عرضه محصولاتشان در بورس بودند، در مسیر بورس قرار گرفته اند اما بازار فولاد کشور حتی با گذشت حدود سه ماه از ابلاغ و همچنین اجرای ناقص شیوه نامه فولادی  اخیر دولت به درستی تنظیم نشده و هنوز  دخالت های دلالان در طول زنجیره فولاد از بین نرفته است.

در ادامه می توانید این خبر را نیز مطالعه کنید: بازار آهن گرفتار کمبود تقاضا

بعد از آن که هفته اخیر معاون اول رئیس جمهور در پاسخ به نامه وزیر کار طی ابلاغیه ای به معاون اقتصادی رئیس جمهور دستور داد که شیوه نامه فولادی اخیر دولت مورد بررسی و اصلاح قرار گیرد، روز دوشنبه همین هفته نیز اردشیر سعد محمدی، سرپرست جدید معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صمت در سخنرانی خود بیان کرد که بر اساس رایزنی هایش در جلسه روز یکشنبه با نمایندگان کمیسیون صنایع و معادن مجلس مقرر شده است که  با هم فکری فعالان زنجیره فولاد، شیوه نامه مطرح شده طی ۱۵ روز مورد بررسی و اصلاح قرار گیرد و قرار بر این شده است که نهایی کردن جزئیات طرح فولادی و ارسال آن به صحن علنی توسط نمایندگان مجلس به بعد از ایجاد تغییرات موردنیاز در شیوه نامه موکول گردد.

بر اساس اعلام روابط عمومی انجمن نوردکاران فولادی ایران، قرار است شنبه آینده سعد محمدی طی جلسه ای مشترک بابرخی فعالان صنفی زنجیره فولاد در ساختمان اصلی وزارت صمت به بررسی عرضه های فولادی و اصلاحات شیوه نامه بپردازد. در همین رابطه، سعید عسگر زاده، دبیر انجمن سنگ آهن ایران در گفتگو با خبرنگاران بیان کرد: نظم بخشی به فرآیند عرضه و تقاضای بازار فولاد به پروسه طولانی مدتی تبدیل شده است و طبیعتا احتیاج به یک دستور العمل شفاف نیازمندیم. این اتفاقات تا مرحله ای به درستی پیش رفته است اما در مقاطع متفاوت به دلایل مختلف عملیاتی نشده است.

دبیر کل انجمن سنگ آهن کشور با توجه به این موضوع که جزئیات طرح فولادی مجلس نیازمند اصلاحاتی جدی است، بیان کرد: در حقیقت دراین طرح در تمامی ماده ها انسجام وجود ندارد به این معنی که این طرح در مرحله ای از حالت قانون خارج شده و به یک بخشنامه دولتی شباهت پیدا کرده است و حتی در برخی موارد نیز به دستورالعمل اجرایی تبدیل شده است.

دلایل ثبات نسبی قیمت مسکن

آهن پرایس : پس از کاهش قابل ملاحظه معاملات مسکن در ماه های اخیر رشد ۳۷  درصدی تعداد معاملات دی ماه را نمی توان به معنای رونق بازار مسکن در نظر گرفت . زیرا پس از افزایش تعداد معاملات باز هم عدد قابل توجهی را نشان نمی دهد .در سال های اخیر با روند افزایشی نرخ ارز که تا حدود ۲۸ تومان بالا رفت قیمت مسکن هم تا ۲۷ میلیون تومان افزایش یافت اما با کاهش نرخ ارز قیمت مسکن ثابت ماند .

براساس آمار های منتشر شده توسط بانک مرکزی در سه ماه آبان ، آذر و دی شاهد ثبات نسبی قیمت ها در بازار معاملات مسکن پایتخت هستیم علی الخصوص در مناطق میانی و جنوبی تهران این ثبات قیمت مشخص تر است به طوری که تورم ماهانه در حوزه مسکن در ماه آذر به منفی ۱/۱ درصد رسید ولی در ماه های آبان و دی رشد ماهانه متوسط نرخ مسکن در تهران ۱.۸ درصد اعلام شد . در حالی که در ۷ ماه دیگر سال رشد ماهانه مسکن با تورم رو به رو بود به طوری که تورم ماهانه نرخ مسکن در مهر ماه امسال با ثبت افزایش ۱۰ درصدی نسبت به شهریور ماه، بی‌سابقه بوده و رکورد ۱۱ ساله از ۸۸ تا ۹۹ را به نام خود ثبت کرد. بی شک ثبات نسبی نرخ ارز در ماه های اخیر ، یکی از دلایل مهم ثبات نسبی قیمت‌ها در بازار مسکن بود؛ اما کاهش شدید تعداد معاملات نیز در این ثبات قیمتی بی‌تأثیر نبوده است .

در ادامه  می توانید این خبر را نیز  مطالعه کنید : تاثیر نرخ ارز بر بازار مسکن

دفتر برنامه‌ ریزی و اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی نیز در گزارشی که در پایان آبان ماه از وضعیت بازار مسکن در تهران و دیگر مراکز استان‌ها منتشر کرد، تشابه عجیب نرخ ارز و نرخ مسکن در ۸ ماه ابتدایی امسال را مورد تاکید قرار داد . این هماهنگی نرخ مسکن و ارز تا حدی پیش رفت که برخی از کارشناسان اقتصادی، تئوری هر متر مسکن هزار دلار را مطرح کردند؛ به خصوص که دلار در آبان ماه تا ۲۸ هزار تومان و مسکن در تهران تا متری بیش از ۲۷ میلیون تومان افزایش یافت.

اما با کاهش نرخ ارز و افت آن به کف کانال ۲۰ هزار تومانی  شاهد کاهش نرخ مسکن نبوده ایم : به نظر می‌رسد علاوه بر زمان بر بودن ایجاد تناسب میان نرخ این دو  بازار  و کُند بودن تغییرات نرخ مسکن، چسبندگی نرخ در بخش مسکن نیز بر شکسته شدن تئوری هر متر مسکن هزار دلار مؤثر باشد.

سید امین زرگر مرادی کارشناس اقتصاد مسکن اظهارکرد: طبق آمار اعلامی بانک مرکزی تعداد معاملات مسکن در دی ماه به ۳۵۱۵ واحد رسید که نسبت به آذر ماه با ۲۵۵۵ واحد حدود ۳۷ درصد رشد نشان می‌دهد.

وی افزود: در حوزه نرخ هم میانگین نرخ هر متر مربع واحد مسکونی از حدود ۲۶ میلیون و ۹۰۰ هزار توان در آذر ماه با رشد ۱.۸ درصدی به ۲۷ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید. این در حالی است که در گزارش قبلی بانک مرکزی که مربوط به تحولات آذر ماه مسکن تهران بود، شاهد کاهش ۴۲.۸ درصدی تعداد معاملات و کاهش ۱.۱ درصدی نرخ بودیم. وی گفت: وقتی تعداد معاملات در این سطح پایین باشد، رشد ۳۷ درصدی تعداد معاملات دی ماه را نمی‌توان به معنای رونق بازار به حساب آورد. زیرا تعداد معاملات حتی پس از افزایش، باز هم عدد قابل توجهی را نشان نمی‌دهد.