آهن پرایس: در پی طرح توسعه و تولید پایدار فولاد با رویکرد اصلاح سیاست‌های تنظیم بازار، بهرام سبحانی در نامه‌ای خطاب به اکبری بالاپشتی- رئیس کمیسون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی- ضمن اشاره به ایرادات ششگانه طرح مجلس برای بازار فولاد، به تشریح نقطه نظرات انجمن تولیدکنندگان فولاد در جهت امکان و افزایش تاثیرگذاری مثبت این طرح، پرداخت و افزود: طی سال‌های گذشته تاکنون در هیچ مقطعی مشکل تنظیم بازار آهن و فولاد در بخش تولید تا فولاد میانی (بیلت و اسلب) وجود نداشته و آنچه که موجب شد تا مجلس به این موضوع ورود کند، وجود مشکل در شیوه توزیع و فروش از مرحله شمش به بعد بوده و صدور دستورالعمل برای کل زنجیره از سنگ آهن تا محصول نهایی، نه تنهاضرورت نداشته، بلکه تبعات آن می‌تواند به هم ریختگی در زنجیره و ایجاد عدم تعادل در بازار سرمایه و سایر بخش‌های اقتصادی مربوط به این صنعت را باعث شود.
با توجه به این که توسعه صادرات از الزامات صنعت فولاد کشور است دراین شرایط که کشور به تامین ارز حاصل از صادرات غیر نفتی نیاز مبرم داشته و صادرات فولاد با پتانسیل بیش از شش میلیارد دلار ارزآوری سالانه، پس از نفت و پتروشیمی مهمترین منبع تامین ارز کشور به شمار می‌رود، طرح مواردی همچون حذف معافیت مالیاتی صادرات فولاد (تبصره ۲ ماده ۳ طرح مذکور) و وضع عوارض صادراتی بر این زنجیره (تبصره ۳ ماده ۳ طرح) بسیار عجیب و فاقد توجیه بوده و مغایر با اهداف برنامه ششم توسعه و تاکیدات مقام معظم رهبری بر جهش تولید و کاهش وابستگی اقتصاد به نفت است و عرضه همه محصولات زنجیره فولاد در بورس کالا را باعث خدشه دار شدن روند تولید در صنایع مصرف‌کننده فولاد از جمله پروژه‌های نفت و گاز، صنایع خودرو و لوازم خانگی ارزیابی کرده و با اشاره به عدم امکان عرضه محصولات خارج از استاندارد در بورس کالا پیشنهاد داده است محصولات صنعتی خاص (سفارشی) و خارج از درجه بندی کیفی استاندارد از شمول ماده ۲ طرح مذکور خارج گردد و این محصولات بر با مبنای قیمت‌های مکشوفه در بورس صرفا به کارخانجات تولیدی به صورت عرضه اختصاصی فروخته شود.
همچنین ملاک قراردادن سهمیه‌های مندرج در سامانه بهین‌یاب مورد دیگری است که مورد انتقاد انجمن تولیدکنندگان فولاد قرار گرفته و سهمیه‌های غیرواقعی و نادرست همین سامانه از عوامل التهاب آفرین بازار فولاد طی ماه‌های اخیر عنوان شده است. براین اساس انجمن فولاد پیشنهاد کرده است که یک بازه زمانی شش ماهه برای اصلاح و به روزرسانی سهمیه‌های مندرج در سامانه بهین‌یاب در نظر گرفته شود و در این زمان بر اساس تجربه ۲۵ ساله فولاد مبارکه تخصیص سهمیه‌ها به صورت ظرفیت‌سنجی تولید واقعی تولیدکنندگان انجام پذیرد. همچنین در این بند با توجه به لزوم تمرکز تنظیم بازار بر محصولات نهایی که به دست مردم می‌رسد، پیشنهاد شده که لوله و پروفیل نیز در بورس کالا عرضه شود.
آهن پرایس: یک کارشناس صنعت فولاد با تاکید بر این که پیروزی بایدن در انتخابات آمریکا باعث کاهش بلندمدت قیمت محصولات فولادی در ایران نمی‌شود، مقاومت چین در برابر سیاست‌های اقتصادی آمریکا را عامل اصلی موفقیت این کشور دانست و مقاومت ایران در برابر سیاست‌های تحریمی آمریکا را به عنوان بهترین راه برای پیشرفت صنعت فولاد کشور معرفی کرد.
کیوان جعفری طهرانی، کارشناس ارشد صنعت فولاد در گفت‌وگو با کارشناسان این حوزه در تشریح اثر راه‌یابی بایدن به کاخ سفید بر صنعت فولاد جهان عنوان کرد: پیروزی جو بایدن در انتخابات آمریکا می‌تواند تاثیر مهمی بر صنعت فولاد جهان بگذارد؛ با این وجود، در روزهای اخیر شاهد این مساله هستیم که قیمت فولاد در چین به شکل محدودی کاهش پیدا کرده است، زیرا این کشور خودش را از قبل برای انتخابات آمریکا آماده کرده بود.
وی با اشاره به اینکه چین از تنش‌های تجاری با آمریکا بیشترین سود را برده است، گفت: چین توانست مقاومت خوبی در برابر فشارهای اقتصادی آمریکا نشان دهد و با تمرین اقتصادی و بهره‌گیری از تکنیک Push & Pullمی‌تواند زودتر از پیش‌بینی‌ها به اقتصاد اول جهان تبدیل شود و آمریکا را پشت سر گذارد. یعنی به نحوی که همه پیش‌بینی می‌کردند چین بین سال‌های ۲۰۲۸ تا ۲۰۳۰ به اقتصاد اول جهان تبدیل شود، اما این احتمال وجود داشت که با انتخاب ترامپ برای دومین بار، چین در سال‌های ۲۰۲۴ تا ۲۰۲۵ به عنوان اقتصاد اول جهان شناخته شود، اما جو بایدن می‌تواند این روند را دوباره تا سال ۲۰۲۸ به عقب بیندازد.
این کارشناس ارشد صنعت فولاد همچنین درباره شرایط این صنعت در کشور چین در ماه‌های اخیر توضیح داد: چین در هفته اول نوامبر تولید فولاد خود را به زیر ۲/۵ میلیون تن در روز رساند، در صورتی که در ماه آگوست به تولید نزدیک ۳ میلیون تن در روز نیز رسیده بود. این مساله نشان می‌دهد چین در یک هفته اخیر فقط به این دلیل تولید محصولات خود را کاهش داد که قیمت فولاد را کنترل کند و مانع افت شدید آن شود. این مساله درباره بازار صادراتی فولاد ایران هم صدق می‌کند و کاهش قیمت‌ها جای نگرانی ندارد، چون چین در حال کنترل بازار فولاد است. وی درباره تغییر شرایط بازار فولاد ایران پس از انتخاب بایدن گفت: خیلی زود است که درباره تحولات بازار فولاد ایران پس از تغییر رئیس جمهور آمریکا صحبت کنیم، چراکه تجربه نشان داده است دموکرات‌ها حرف و عمل یکسانی ندارند.
آهن پرایس: حسام عقبایی، نائب‌رئیس اول اتحادیه صنف مشاوران املاک، گفت: موضوعی مانند انتخابات آمریکا، برای مثال در بازار ارز و طلا تاثیر زیادی داشته و توانسته است، روند قیمت‌ها را کاهشی کند؛ به ویژه اینکه در این بازارها خرید و فروش سریع امکان‌پذیر است و میتوان در زمانی اندک، مبلغ بالایی را معامله کرد اما خرید و فروش ملک، امری زمان بر است. اگر فردی همین امروز تصمیم به خرید یا فروش مسکن بگیرد، مدتی طول می‌کشد و به همان نسبت، تاثیر مقوله‌ای مانند انتخابات آمریکا در این بازار نیز در ماه‌های آینده مشخص می‌شود.
اما از سوی دیگر با توجه به کاهش قیمت شدید دلار در بازار، از نگاه برخی از فعالان بازار مسکن این اثرگذاری ممکن است زودتر از آنچه پیش‌بینی می‌شود به بازار مسکن سرایت کند و در هفته‌های آتی معامله‌گران بازار مسکن شاهد کاهش قیمت در این بازار باشند. رشد هیجانی قیمت مسکن طی چند وقت اخیر، کاهش قیمت اوراق خرید وام مسکن و انتظار فعالان بازار مسکن از تاثیرپذیری این بازار نسبت به اخبار سیاسی سه نشانه ارزانی احتمالی قیمت مسکن در آینده است.
در آخرین گزارش بانک مرکزی سرعت رشد ماهانه مسکن شدیدتر و معادل ۱۰ درصد اعلام شده بود. این رقم از بازدهی دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری طی مهر ماه بیشتر بوده و به همین دلیل از نگاه برخی این افزایش قیمت هیجانی بوده است. اگر این پیش‌فرض پذیرفته شود، در روزهایی که جو کاهش قیمت بر بازارها مسلط شده به نظر می‌رسد بازار مسکن هم واکنش آنی نشان دهد.
مصطفی قلی خسروی، رئیس اتحادیه املاک تهران می‌گوید: چنانچه در آینده مذاکراتی رخ دهد سقوط قیمت مسکن حتمی است. بنابراین کسانی که در گذشته خانه خریدند به امید آن که روزی گران‌تر بفروشند حالا باید ضرر بدهند. روز شنبه در ادامه سیر نزولی اوراق تسهیلات مسکن بار دیگر کاهش قیمت را تجربه کرد. هر فقره از این اوراق در بازار فرابورس روز گذشته به قیمت ۷۷ هزار و ۲۰۰ تومان معامله شد که افت سه درصدی را نشان می‌دهد. این در حالی است که طبق گزارشات ، به گفته کارشناسان وضعیت بازار مسکن در نیمه اول سال باوجود کرونا شاهد رشد ۱۰۰درصدی قیمت‌ها بوده و در شش ماه نخست سال بازار مسکن تحت‌تاثیر عواملی، چون کرونا، بازارهای موازی از قبیل ارز و سکه و حتی بورس و همچنین مسائل کلان اقتصادی کشور و فضای معامله‌گری، رشدی نامتعارف داشته است. بر این اساس بیش از ۸۰ درصد کسانی که این روزها در بازار معامله می‌کنند افرادی هستند که با نگاه سرمایه‌گذاری در این بخش ورود کرده‌اند و قدرت خرید مصرفی مردم برای مسکن به شدت کاهش یافته است.
آهن پرایس: یک فعال بازار فولاد در شمال کشور با تاکید بر این که عمده بار برخی تولیدکنندگان ورق از بازار آزاد سردر می آورد تصریح کرد: برخی از فولاد سازان بار و محصولات خود را به ندرت به تولیدکنندگان حقیقی عرضه می کنند، چون در این صورت می توانند مححصولات خود را با قیمت های بیشتر و بالاتری بفروشند. در حال حاضر شرایط به گونه ای است که تمام سهمیه ای که به تولیدکنندگان واقعی محصولات فولادی در استان های شمالی اختصاص داده شده، تنها یک هشتم تا یک دهم نیاز بازار است.
حدود یک ماه و نیم پیش بود که معاون قضایی دادستان کل کشور در گفت و گو با خبرنگاران از توافق میان دادستانی و فولاد مبارکه اصفهان در باره تامین انواع ورق های فولادی مورد نیاز صنایع پایین دستی زنجیره فولاد، تولیدکنندگان لوازم خانگی و سایر حوزه ها به صورت سهمیه ای خبرداد. بر این اساس قرار بود که مشکل گرانی، کمبود و احتکار ورق در بازار فولاد کشور ظرف یک تا دوماه حل شود، اما بررسی نرخ انواع ورق در سایت های اطلاع رسانی قیمت محصولات فولادی حاکی از این است که قیمت درب کارخانه انواع ورق های تولیدی فولاد مبارکه با بازار آزاد، ۱۰ تا ۱۲ هزارتومان فاصله دارد.
همچنین آمارهای بورس کالا نیز نشان می دهد نه تنها تولیدگنندگان ورق های فولادی همچنان نسبت به تعهدات خود برای عرضه کافی ورق در این بازار فیزیکی پایبند نیستند و هنوز هم ابهامات زیادی درباره علت عدم تایید بخش زیادی از معاملات ورق در بورس کالا وجود دارد، بلکه قیمت انواع ورق در بازار آزاد نیز بین ۷ تا ۱۰ هزارتومان بالاتر از نرخ معامله شده این محصولات در بورس کالا است. تمامی این مسائل نشان می دهد که با وجود همه وعده ها، هنوز هم مشکل گرانی، احتکار و کمبود ورق حل نشده است و هرماه رانتی چند هزار میلیارد تومانی به جیب واسطه های این نهاده مهم صنعت فولاد واریز می شود.
آهن پرایس :در حال حاضر بورس کالا ایران دچار مشکلاتی است که عرضه و تقاضای واقعی در آن اتفاق نمی‌افتد؛ لذا بورس کالا منبع موثقی برای قیمتگذاری در این حوزه نمی‌تواند باشد. ناگفته نماند که با تعیین سقف قیمت در این حوزه توسط وزارت صمت، مقطعی میتوان جواب گرفت، اما پاسخ مناسب و راهکاری بلند مدت نیست.
رستگار ضمن یادآور شدن وجود عوامل دولتی در کارخانه‌های فولاد گفت: اگر به طور کلی نگوییم دولت کارخانه‌های فولادی را میگرداند، میتوان عوامل دولتی را در این شرکت‌ها موثر دانست و بازار تحت تاثیر و کنترل این عوامل می‌باشد. لازم به ذکر است تا زمانی که این گونه مسائل مشاهده شود، قیمت‌ها اصلاح نخواهد شد.
نکته جالب آن است که اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد هنوز از نحوه‌ی کشف قیمت در این زمینه، از میزان تولید و عرضه در بازار به صورت دقیق خبر ندارد. همچنین در زمینه توزیع این محصول بعضی اشخاص به طور غیر قانونی و بدون مجوز مشغول شده اند.
رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد در خصوص تعیین کف و سقف قیمتی از سوی وزارت صمت گفت: یکی از اشکالات اساسی بازارفولاد ما تبدیل نرخ داخلی به نرخ بین المللی می‌باشد، در حالی که ما ربطی به بازارهای جهانی نداریم. زیرا که معاملات داخل کشور ما آنلاین، متصل به جهان و برخط نیستند. متاسفانه با توجه به افزایش نرخ جهانی قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند و در صورت کاهش قیمت باز هم نرخ، همان نرخ قبلی است و روند نزولی در پیش گرفته نمی‌شود.
این نوع تصمیم گیری‌ها به نوعی خودسرانه و غیر منطقی است. تا وقتی که نرخ فولاد به نرخ ارز‌های نیمایی، سنایی یا نوع دیگر گره زده شود، بازار غیر قابل کنترل است. بخش صادرات فولادی ما باید برنامه ریزی‌های خودش را داشته باشد و بخش داخلی هم تعیین قیمت خاص خودش را داشته باشد. با تمام این حرف ها، راهی که رفته بودیم و بازدهی خوبی نداشته، دوباره انتخاب شده است. در صورتی که بازار باید توسط متولیان خودش اداره بشود.
حمیدرضا رستگار ضمن گلایه از دخالت‌ها بی جا در بازار گفت: بازار نباید دستوری باشد، نظارت شود، اما دخالتی صورت نگیرد. حتی بیشتر اوقات دخالت‌های پیدا و پنهان در بازار مشهود است و تنش ایجاد می‌شود.
وی در خصوص دست انداز‌های صادراتی در زمینه فولاد گفت: ما در زمینه صادرات این محصول افرادی خوشنام با سابقه‌ی خوب و ارتباطات خوب داریم، که متاسفانه در برهه‌ای اعلام کردند تنها تولیدکنندگان مجاز به صادرات هستند و با توجه به بازار رقابتی خارجی و تحریم‌های بین المللی افرادی می‌توانند در صادر کردن فولاد و محصولات آن کمک کنند که حقیقی یا حقوقی وابسته به ارگان‌های دولتی نباشند، زیرا که این افراد برای کشور مقصد مشکل آفرین نمی‌شوند و راه دور زدن تحریم را به خوبی یاد گرفته اند. متاسفانه با کنار گذاشته شدن بازرگانان خوشنام، صادرات ما کاهش یافته است و بیشتر بازارهای صادراتی را از دست داده و یا در حال از دست دادن هستیم. در صورتی که در کشور حدود ۱۰ میلیون تن مازاد تولید داریم.
رئیس اتحادیه فروشندگان آهن و فولاد در خصوص عرضه فولاد در بورس کالا گفت: بورس کالا به دلیل عدم شفافیت عملکرد و خودسر بودن تصمیمات بدون در نظر گرفتن دیگر زنجیره ها، نتیجه خوبی نداده است. در صورت اصلاح قطعا می‌تواند نقش مفیدی داشته باشد. در ضمن باید اتحادیه به عنوان توزیع کننده در کشف قیمت حضور داشته باشد. اسامی افراد و شرکت‌هایی که فولاد را از این طریق خریداری می‌کنند باید به ما داده شود.
وی در پایان گفت: با توجه به نامگذاری سال در راستای «جهش تولید» به معنای واقعی قدمی برداشته نشده است، ولی با توجه به افق ۱۴۰۴ در بخش فولاد ظرفیت این صنعت تا ۵۵ میلیون تن می‌تواند امری دست یافتنی و ممکن باشد.