جهش دلار عامل رشد قیمت آهن
آهن پرایس: خبرها از بازار آهن حاکی از افزایش محدود قیمت روز آهن آلات در آغاز هفته است. پس از پایان مذاکرات بینتیجه، فنر نرخ ارز رها شد و در عرض یک روز با رشدی صعودی وارد کانال ۳۰ هزار تومانی شد و حتی فراتر از این قیمت رفت.
به طوری که روز شنبه در بازار آزاد دلار آمریکا با قیمت ۳۰ هزار و ۲۳۰ تومان مبادله شد. بازار آهن نیز متأثر از نرخ ارز، شاهد افزایش نسبی قیمت محصولات فولادی به ویژه قیمت میلگرد بود.
تحلیل روزانه قیمت آهن
روز گذشته پس از مدتی ثبات، قیمت محصولات فولادی به تأثیر از رشد دلار روندی رو به رشد در پیش گرفت که البته دامنه این افزایشها چندان گسترده نبود و تنها برخی محصولات بیشترین رشد قیمتی را تجربه کردند.
در ادامه میتوانید این خبر را نیز مطالعه کنید: تمایل بازار آهن به ثبات قیمت
قیمت میلگرد در عمده مبادی فروش با افزایش ۱۰۰ الی ۳۰۰ تومانی عرضه شد حتی برخی شرکتها قیمت چهارم نیز اعلام کردند. اگرچه در این میان تعداد محدودی از شرکتها کاهش جزئی ۵۰ الی ۱۵۰ تومانی داشتند اما در کل بیشتر شرکتها همچنان با حفظ قیمتهای پیشین محصولات خود را عرضه کردند و تغییری اعمال نشد.
قیمت نبشی و ناودانی نیز عمدتا ثابت بود و جز یک کارخانه که افزایش ۱۰۰ الی ۲۰۰ تومانی داشت، سایر مبادی فروش بدون تغییر قیمت اقدام به عرضه محصولات خود کردند.
قیمت تیرآهن نیز در بخش کیلوفروشی با افزایش ۲۰۰ الی ۲۵۰ تومانی اعلام شد اما در بخش شاخهفروشی قیمتها ثابت بود و تغییر چندانی اعمال نشد. قیمت پروفیلها نیز به طور عمده ثابت اعلام شد اما در این میان یک شرکت با افزایش جزئی ۲۰۰ تومانی و شرکت دیگری با کاهش ۱۵۰ تومانی اعلام قیمت کرد.
اگرچه نخستین روز هفته بنای افزایشی قیمتها گذاشته شد اما این رشد قیمتها درحالی است که متقاضی مصرف همچنان کاهشی و راکد است. همانطور که روزهای پیشین ملاحظه شد نرخ دلار اثربخشی خود را در تعیین قیمتها از دست داده بود و گاه شاهد حرکت معکوس قیمت دلار با قیمت آهن بودیم.
اما گویا با بینتیجه ماندن مذاکرات برجام و واکنش منفی طرفهای مذاکره بر متن پیشنهادی ایران، دلار با روند سریعتری رشد کرد و این جهش قیمت موجب خروج بازار آهن از ثبات قیمتی شد.
اگر نرخ دلار همچنان افزایشی باشد تداوم رشد قیمت مقاطع فولادی نیز امری محتمل است، در غیر اینصورت با توجه به اوضاع فعلی جامعه، کمبود متقاضی مصرف و شرایط تولید محصولات فولادی، این رشد قیمت تدوام نخواهد داشت زیرا رشد دلار به تنهایی توانایی رشد قیمت مقاطع فولادی را ندارد و فاکتورهای مهمتر و اثرگذار دیگری نیز همچون قیمتهای جهانی و نرخ دلار نیمایی نیز در ادامه رشد قیمت آهن دخیل است.
جهش قیمت دلار علاوهبر ایجاد تورم در همه بازارها در کنار کاهش بیش از پیش متقاضی مصرف، موجب عدم گردش پول در بازار و کاهش سرمایهگذاریها خواهد شد.
با کاهش نرخ ارز درسالجاری، پس از رسیدن به بالاترین قیمت در سال ۹۹، همچنان نرخ تورم به طور روزانه درحال افزایش است و بحرانهای فراوانی را برای عامه مردم به وجود آورده است و این روزها میبینیم که همه کالاها با بالاترین قیمت خود عرضه میشوند اما تقاضا همچنان در پایینترین حالت قرار دارد.
غالب مردم دیگر قدرت خرید ندارند و بعضا توانایی تأمین نیازهای اولیه خود را نیز از دست دادهاند. در نتیجه جهش قیمتی دلار جز دامن زدن به تورم فعلی حاصلی ندارد.
تهیه برنامه قطعی گاز صنایع
در حالی به آغاز فصل زمستان نزدیک میشویم که اختلافنظرها و اعتراضات درباره قطعی گاز صنایع فولادی ادامه دارد و همچنان چالش این روزهای فولادسازان است.
در همین زمینه یعقوب رادانفر مدیر کارخانه فولاد پرندک با اشاره به مشکلات حاصل از قطعی گاز، اظهار کرد: سوخت اصلی صنایع فولادی، گاز است و قطع شدن گاز علاوهبر بازماندن کارخانهها از اهداف سالیانه خود برای تولید، کاهش محصولات فولادی و در نتیجه افزایش قیمتها را در پی خواهد داشت.
با اینکه گاز این صنایع به طور کامل قطع نخواهد شد و مانند گذشته سهمیهبندی خواهد شد اما رادانفر معتقد است که همین سهمیهبندی نیز موجب کاهش تولیدات خواهد شد.
هدف تولید در سالجاری ۳۳ میلیون تن بود اما با مشکلات متعددی که برای تولیدکنندگان از جمله قطعی برق در تابستان و قطعی گاز در زمستان پیش آمد، از تحقق این هدف بازمانده و به حدود ۲۵ میلیون تن کاهش یافته است.
در این میان رسول خلیفه سلطانی دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران نیز با شاره به آسیبهای احتمالی قطعی گاز، اظهار کرد: هر ساله در ایام سرد سال با چالش کمبود گاز مواجه هستیم و طبق تجربه بیشترین آسیبها را هم صنایع فولادی متحمل میشوند.
خلیفه سلطانی بیان کرد: بازار هدف صنایع فولادی بازارهای داخلی است که قطعی گاز چالشهای متعددی را برای آن در پی خواهد داشت اما اگر پتروشیمیها نیز که تولیداتشان صادراتی است و با قطعی گاز تنها سهم صادرات آنها کاهش خواهد یافت، در قطعی گاز سهیم باشند صنایع فولادی کمتر دچارآسیب خواهند شد.
وی در ادامه گفت: وزارت صمت و نیرو برای سهمیه انرژی برق جدولی تنظیم کردهاند که مطابق آن قطعیها انجام میشود، بهتر است برای گاز هم چنین جدولی تهیه شود تا صنایع با استفاده از آن برنامههای خود را پیش ببرند.
فولادسازان درگیر بحران انرژی
آهن پرایس: به طور کلی قیمت های شمش فولادی در بورس کالا با قیمت های فوب نزدیک به ۵ درصد و با قیمت های شرق آسیا حدود ۱۶ درصد تفاوت داشته است که تقریبا این اختلاف منطقی به نظر می رسد، نکته خائز اهمیت ایت است که اخیرا اختلاف قیمتی فوب ایران و بورس کالا نسبتا جبران شده است و همچنین میزان تقاضا نیز بالاتر از قبل است چرا که در بازار داخلی نگرانی از قطعی گاز و برق در تولید کنندگان به چشم میخورد و به همین ترتیب میزان تقاضا افزایش یافته است.
اخیرا ملاحظه میگردد که بازار فولاد شرق آسیا در حال رسیدن به ثبات قیمتی است و همین ثبات در شرق آسیا می تواند بر قیمت های صادراتی فوب و همچنین بورس کالای ایران نیز اثر گذارد و منجر به ثبات قیمتی در ایران نیز گردد.
در ادامه میتونید این خبر را نیز مطالعه کنید:عرضه تلفیقی بازار فولاد
قیمت سنگ آهن و فولاد در بازار خارجی
از آنجایی که نگرانی ها و گمانه زنی هایی در رابطه با کاهش تقاضای فولاد هست معاملات سنگ آهن پس از سه روز پی در پی افزایش قیمت ، در مسیر کاهش قیمتی قرار گرفت. شایان ذکر است در این میان گویا برخی تجار به دلیل اختلاف زیاد بین قیمت محموله های سنگ آهن بازار فیزیکی با قیمت آنها در بندرها از این زمان بهره برده اند اقدام به معاملات آربیتراژ کرده اند.
اثرات قطعی برق بر فولاد
از آنجایی که مصرف سوخت مایع در نیروگاه ها کاهش یافته است فولادسازان نگران قطعی برق نیز هستند و در عین حال با قرار گرفتن در آستانه فصل زمستان نگرانی های قطعی گاز فولادسازان نیز وجود دارد که با کاهش مصرف سوخت مایع نگرانی ها دو چندان خواهد شد.
مدیر اقتصادی و توسعه سرمایه گذاری ایمیدرو اظهار داشت: وزارت نفت و صنعت در طی نشستی در مورد عرضه گاز و برق در صنایع بزرگ بورس انرژی تشکیل داده اند البته این کار طی چند ماه آینده قابل انجام و تصمیم گیری است اما هم اکنون گروهی متخصص در حال مطالعه و بررسی ساختار و نحوه ی اجرا آن هستند و زمان انجام آن اعلام خواهد شد.
صباغ افزود: جدول قطعی گاز، صنعت فولاد و سیمان توسط شرکت گاز ابلاغ شده است منتها سیمانی ها می توانند از سوخت جایگزین استفاده نمایند ولی شرایط صنعت فولاد با دشواری روبروست چرا که سوخت اصلی و به عبارتی خوراک فولاد استفاده از گاز است.
ایشان در آخر اظهار داشت: در پی اعتراضات وزارت صمت درباره شرایط سهمیه بندی گاز، شرکت ملی گاز درصدد بررسی مجدد و اصلاح شرایط قطعی برآمد، اما علاوه بر بحث قطعی گاز هم اکنون ما نگران قطعی برق نیز هستیم چرا که مصرف سوخت مایع در نیروگاه ها بشدت کاهش یافته است.
بازار فولاد چشم انتظار مذاکرات وین
بر اساس گزارشات خبرنگاران، کمیسیون مشترک برجام برگزار شده است و غرب متن پیشنهادی از سوی ایران را نپذیرفت و اظهار داشت که خواسته های ایران غیر قابل قبول، غیر معقول و یک جانبه است، چرا که ایران خواستار کاهش دائمی تعهدات خود در برجام شده بود و مذاکره کنندگان غربی اظهار داشتند که خواسته های ایران نقض توافقات شش دور پیشین است، روز پنج شنبه آخرین روز مذاکرات ایران و قدرت های جهانی بود پس از این هیات ها باید به سوی پایتخت کشورشان بازگردند و می توان منتظر بود که اوایل هفته پیش رو مذاکرات مجددا از سر گرفته شود.
البته به نقل از مشاوران هیآت مذاکراتی ایران در وین پیشنهادات ایران شامل برخی اصلاحات دوره های پیشین بوده است و همچنین پیشنهادات بر رفع تحریم تاکید داشته در حالیکه امریکا همچنان همچون مانعی در این توافق عمل می نماید چرا که هدف آمریکا این چنین است بخشی از تحریمهای اصلی ادامه یابد و گویا طرف اروپایب منطق ایران را پذیرفته اما تحت فشار و تاثیر آمریکا قرار دارد.
بر اساس اخبار و بازار فولادی که چشم انتظار مذاکرات بود و حال که خوش خبری خاصی در دست نیست امیدواریم هفته جاری تحت تاثیر جو روانی قرار نگیرد.
تمایل بازار آهن به ثبات قیمت
آهن پرایس: قیمت روز آهن آلات در پایان هفته گذشته با حفظ ثبات در برخی مبادی روندی رو به کاهش را طی کرد. خبرها از بازار آهن نیز حاکی از ادامه جریان سینوسی نرخ دلار است به طوری که پس از اندکی کاهش، مجددا در پایان هفته افزایش داشت و در بازار آزاد به قیمت ۲۹ هزار و ۴۴۰ تومان مبادله شد، به نظر میرسد متأثر از اخبار منفی از نشست برجامی، نرخ دلار باز هم میل به افزایش داشته باشد.
تحلیل قیمت روز آهن
گزارش آهن پرایس از بازار آهن حاکی از این است که قیمت میلگرد در روز پنجشنبه به طور عمده ثبات خود را حفظ کرد و در برخی مبادی فروش نیز کاهشی بود. قیمت نبشی و ناودانی نیز عمدتا ثابت اعلام شد و برخی کارخانهها نیز کاهش قیمت مختصری داشتند.
در ادامه میتوانید این خبرا را نیز مطالعه کنید: بازار آهن چشمانتظار مذاکرات
به همین ترتیب قیمت تیرآهن در بخش کیلوفروشی کاهش ۳۰۰ تومانی را ثبت کرد و در بخش شاخهفروشی نیز حدود ۱۰ الی ۵۰ هزار تومان با کاهش قیمت عرضه شد. قیمت پروفیل نیز تقریبا در همه مبادی فروش ثابت و بدون تغییر اعلام شد و قیمت انواع لوله نیز مانند غالب محصولات فولادی در عمده شرکتها ثابت اعلام شد.
در بررسی علل روند ثابت و کاهش قیمت روزانه آهن میتوان اینگونه بیان کرد که اخبار موجود از تالار صنعتی گویای کاهش و نبود رونق در معاملات بورس کالا است، از طرفی دیگر به دلیل کمبود متقاضی مصرف شاهد بیرونقی بازار هستیم و از آنجایی که شمش صادراتی ایران نیز با افت ۲۲ دلاری مواجه بوده، همه از عوامل ثأثیرگذار بر تثبیت قیمتها در کنار سیر کاهشی نرخ اهن الات است.
یکی دیگر از عوامل بیرونی تأثیرگذار بر اوضاع فعلی بازار آهن و بازار ارز، اخبار موجود از نشست برجام است؛ براساس اخبار علی باقری مذاکرهکننده ارشد ایران در وین متن پیشنهادی خود را در دو قالب لغو تحریمهای ظالمانه و مسائل هستهای، به طرف دیگر مذاکره تحویل داد.
اما گویا دیپلماتها اروپایی گفتهاند این پیشنهادات سختگیرانه است و ایران باید مواضع انعطافپذیری در پیش بگیرد و به طور کلی از رویکرد ایران انتقاد کردند. از همین رو رئیس جمهور فرانسه در این زمینه ابراز کرد: فکر میکنم احتمالا این دور از مذاکرات با توجه به مواضع ایران با موفقیت چندانی همراه نبود.
طرفهای مذاکرهکننده برای مشورت و بررسی بیشتر متن پیشنهادی ایران به پایتختهای خود بازگشته و احتمالا پایان این هفته مذاکرات از سر گرفته شود. ولی به طور کلی خروجی مثبتی در اینباره مشاهده نمیشود و باید دید بازارهای وابسته چه واکنشی در این زمینه نشان خواهند داد.
اما میتوان از اوضاع کلی بازارها، به ویژه بازار آهن این نتیجه را گرفت که به دلیل چالش عدم متقاضی مصرف برای محصولات فولادی و تورم بالا در تمامی بازارها، اخبار مذاکرات وین یا نوسانات نرخ دلار نیز توانایی تغییر شرایط حاکم را نخواهد داشت.
از سویی دیگر شیوع سویه جدید کرونا که به موسوم به او میکرون است نیز همه بازارها را تحت تأثیر قرار داده و موجب رشد منفی بازارهای جهانی شده است، مجموعه این عوامل علت شرایط حاکم بر بازار و تثبیت آن است.
چالشهای خردهفروشان در سامانه تجارت
پس از الزام همه واحدهای زنجیره فولاد برای ثبتنام در سامانه جامع تجارت، چالشهای متفاوتی ایجاد شد که از جمله آنها عدم تمایل خردهفروشان برای ثبتنام در این سامانه است.
در همین زمینه اکبر شمشیری رئیس اتحادیه صنف دفاتر فروش آهن اصفهان اظهار کرد: علیرغم الزام همه واحدهای فولادی در سامانه جامع تجارت، خردهفروشان به ویژه در شهرهای کوچک با مشکلاتی مواجه شدند، به همین علت پیشنهاد شد که از ثبتنام خردهفروشان در این سامانه که معاملات محدودتری نیز دارند، چشمپوشی شود.
وی با اشاره به شرایط حاکم بر بازار فعلی و کاهش معاملات محصولات فولادی، بیان کرد: به طور میانگین این خردهفروشان حدود ۲۰۰ الی ۳۰۰ تن در ماه معامله میکنند و این میزان بسیار ناچیز است، از طرفی دیگر چون کاسبان سواد اینترنتی پایینی دارند، فعالیت در سامانه برایشان دشوار است، از همین رو درخواست خروج این مبادلات را از سامانه تجارت ارائه کردیم اما درحال حاضر نتیجه خاصی دربر نداشته است.
شمشیری همچنین افزود: پیش از این خردهفروشان با فاکتور امور مربوط به معاملات خود را انجام میدادند اما حال باید جزئیات معاملات و اطلاعاتی همچون نام خریدار و میزان معامله، ارزش معامله و... را نیز در این سامانه ثبت کنند، اما به دلیل ناآشنایی با این فضا و محدودیت امکانات با مشکلاتی روبهرو هستند، این مشکلات در شهرهای بزرگتر و بین عمدهفروشان کمتر مشاهده میشود.
در هر صورت هر تغییر جدیدی با یکسری چالشها و نقاط ضعف و قوت همراه است که باید به مرور مرتفع شود، از اساسیترین راههای برطرف کردن برخی مسائل، ارائه آموزش لازم و ایجاد امکانات مکفی جهت تسهیل استفاده و بهرهوری از برنامههای جدید به ویژه سامانه جامع تجارت است.
پیشبینی ناموفق بازار آهن
آهن پرایس: غالب افراد فعال در حوزه فولاد با استفاده از تاریخچه قیمتی مقاطع فولادی و شمش و همچین با بکارگیری شاخصهای مختلف به پیشبینی روند قیمت آهن آلات اقدام کردند اما آنطور که به نظر میرسد استفاده از انواع تحلیلهای بنیادی و تکنیکال چندان راهگشا نبود و در تعیین پایینترین قیمت حقیقی در بازار شمش و فولاد موفق نشدند.
تحلیلگران و فعلان فولادی با در نظر گرفتن چالش قطعی گاز صنایع و رشد ۲ هزار تومانی نرخ دلار و برخی متغیرهای اثرگذار دیگر و همچنین رفتار بازار در هفتههای گذشته، افزایش قیمت محصولات فولادی را احتمال میدادند اما این اتفاق نیفتاد و آنچه فعالان فولادی در انتظارش بودند تحقق نیافت.
در ادامه میتوانید این خبر را نیز مطالعه کنید: چشمانداز بازار آهن تا پایان ۱۴۰۰
در بررسی علل این تحلیل ناموفق عوامل متعددی اثرگذار است که مهمترین آن عدم تحلیل بازار به صورت کلان و در نظر نگرفتن عوامل بیرونی است. اگرچه این نوع تحلیلها در پیشبینی بازارهای باز و نامحدود که مبتنی بر عرضه و تقاضا در بازار واقعی است، کاربرد دارد و نتیجهبخش است.
در بررسی اشکلات این تحلیلها در وهله نخست باید در نظر داشت که به دلیل تحریمهای گستردهای که همه جانبه غالب بازارهای ایران را درگیر کرده است امکان صادرات انواع محصولات فولادی از جمله محصولات میانی یا محصولات نهایی مانند میلگرد و تیرآهن و ... با محدودیتهایی روبهرو است به همین جهت عوامل خارجی تأثیر چندانی در تحرک بازار ندارند. حتی اخبار سیاسی منفی نیز در افزایش متقاضی مصرف اثرگذار نیست و آنچه بازارهای ایران در این روزها نیاز دارد رفع تحریمها و ایجاد تحرک در اقتصاد است.
تعیین قیمت محصولات به صورت دستوری و از جانب دولت، سرمایهگذاری در بازارهای داخلی را کاهش داده و سرمایهگذاران با توجه به ضررها و زیانهای فراگیری که به واسطه قیمتگذاریهای دستوری متحمل شدهاند، عموما از سرمایهگذاری در این بازارها سر بازمیزنند.
به تحلیل آهن پرایس، به واسطه برخی سیاستگذاریهای اشتباه بازارهای ایران به بازاری ناسالم و ناامن تبدیل شده است بازاری که اساس شگلگیری آن بر پایه رقابت و عرضه و تقاضای محصولات نیست.
از طرفی دیگر به دلیل مانعتراشیها و تنشزاییهای متعددی که بر سر راه سرمایهگذاران و فعلان بازار مسکن و فولاد قرار میگیرد، آنها را دچار فرسودگی کرده که در نهایت موجب دست شستن این فعالان از فعالیت در بازارهای ایران میشود. زیرا با توجه به شرایط موجود سرمایهگذاری در این بازارها برای تولیدکنندگان و توزیعکنندگان توجیه اقتصادی چندانی ندارد.
همچنین به دلیل اینکه برخی بازارها مانند رمزارزها چالشها و دردسرهای سایر بازارها را ندارند و موظف به پرداخت مالیات نیز نیستند، موجب جذب افراد به این بازارها شده که درنهایت به خروج سرمایه از کشور منجر شده است. سرمایههایی که با به کار گرفته شدن در بازار مسکن و فولاد در داخل کشور تحول و رونق در این بازارها را رقم میزد.
با این اوصاف میتوان گفت تعیین کف قیمت در بازار هنگامی عملی میشود که با وجود یک دوره کاهش قیمتها و افت تقاضای مصرف، دوره افزایش تقاضا و قیمتی محسوس و قابل توجهی اتفاق بیفتد، درحالی که بیشتر فعالان و تحلیلگران براساس اطلاعات موجود از عرضه همچون هزینههای تولید، نرخ محصولات اولیه، نرخ ارز و ... بازار را تحلیل میکنند که نتیجه آن مانند آنچه اکنون رخ داده، نادرست از آب درمیآید.
به طور کلی براساس متغیرهای مختلفی که در اوضاع فعلی بازار تأثیرگذار هستند، اطلاعات به دست آمده بیانگر این است که احتمال افزایش قیمتها در بخش تولید و عرضه در ماههای پیش رو امری بعید و دور از انتظار نیست.
کاهش مصرف داخلی آهن آلات به ویژه در ایام سرد سال و همچنین با توجه به اطلاعات موجود از بخش مصرف و تقاضا، ادامه رکود و سکون حاکم محتملترین امر برای بازار داخلی است، در نتیجه تحریمهای فراگیر و تورم بسیار بالایی که همه بازارهای کشور را درگیر کرده است هر نوع تحلیل تکنیکال و فاندامنتال در این بازار را با شکست روبهروبه میکند و نمیتوان تنها با اتکا به دادههای بازار داخلی پیشبینی دقیق و درستی از اوضاع داشت.
چشمانداز بازار آهن تا پایان ۱۴۰۰
آهن پرایس: عوامل متعددی در نوسانات بازار آهن و تغییر قیمت آهن آلات دخیل است که در ادامه به شرح مهمترین فاکتورهای اثرگذار پرداخته میشود.
یکی از مهمترین عواملی که بازار را به شدت تحت تأثیر قرار میدهد و به عبارتی مانند دماسنجی عمل میکند که با کوچکترین رویدادی کاهش یا افزایش مییابد، نرخ دلار است.
این روزها تنها فاکتور مهمی که ممکن است نرخ ارز را در داخل کشور دچار نوسان کند، نتایج حاصل از مذاکرات هستهای است که دور هفتم آن روز گذشته برگزار شد. اخباری که از نتایج مذاکرات در رسانهها منعکس شد بیانگر برگزاری موفقیتآمیز این نشست است.
در ادامه میتوانید این خبر را نیز مطالعه کنید: تحریک قیمت آهن با قطعی گاز
به گزارش اهن پرایس نماینده روسیه در وین در این زمینه اظهار داشت که مذاکرات آغاز موفقیتآمیزی داشت و شرکتکنندگان در مورد اقدامات فوری بیشتر توافق کردند، اما فارغ از نتیجه مثبت یا منفی این نشست، محتملترین گزینه کاهش قیمت دلار در بازه کوتاه مدت است.
برآورد کلی از اوضاع فعلی جامعه بیانگر این است که به دلیل کسری بودجه، تورم بالا، میزان ورود ارز به کشور و همچنین میزان فروش نفت، کاهش نرخ ارز ادامهدار نخواهد بود و متأثر از عوامل ذکرشده ممکن است حتی روندی معکوس نیز در پیش بگیرد.
دومین عامل مهم که در بازار فولاد تأثیر بسزایی دارد نوسانات بازارهای جهانی است. اما آنچه در چند روز اخیر موجب نگرانی شده، اخبار منتشرشده درباره گسترش سویه جدید ویروس کرونا موسوم به «او میکرون» است که قطع به یقین برای همه بازارها تهدید بزرگی به شمار میرود.
عامل دیگری که در گستره جهانی موجب نگرانی شده است سیاستهای انقباضی پولی و مالی گستردهای است که فدرال رزرو اعمال کرده و بانکهای سایر کشورها نیز به تبعیت از فدرال رزرو این سیاستها را اعمال میکنند که به نوبه خود تأثییرات اثربخشی در بازار آهن خواهد داشت.
بنابراین آنچه از اوضاع بازارهای جهانی به دست میآید این است که در مدت محدود باقیمانده تا پایان سال ۲۰۲۱ صعود ناگهانی و شارپی قیمتها در بازارهای جهانی و همچنین بازار فولاد، امری بعید و دور از انتظار است.
از همین رو محتملترین گزینه ایجاد تکانههای مثبت اما محدود در بازه سال نو چینی و آغاز ماه ژانویه است که به نظر میرسد چندان ادامهدار نخواهد بود.
صادرات عامل مهم دیگری است که اثربخشی قابل توجهی در نوسانات بازار فولاد دارد. مطابق آمار و گزارشها بیشترین صادراتی که از کشور ایران صورت میگیرید صادرات مواد اولیه و محصولات میانی است، اما به دلیل تحریمهای گستردهای که بر کشور اعمال شده صادرات محصولات نهایی بهندرت اتفاق میافتد و با محدودیتهایی روبهرو است.
از سوی دیگر از آنجایی که افغانستان به عنوان کشور همسایه از مقاصد صادرات ایران بود، با حاکم شدن طالبان بر این کشور صادرات محصول به افغانستان نیز بهطور تقریبی به صفر رسیده است و به عبارتی صادراتی صورت نمیگیرد.
همچنین با کاهش ارزش لیر ترکیه بازارهای این کشور نیز به مراتب ضعیف شده است از طرفی کشور عراق هم که دیگر مقصد صادرات ایران بود به دلیل برخی مسائل سیاسی چندان اوضاع مناسبی ندارد در نتیجه همه این موارد در حال حاضر از عوامل تضعیف صادرات ایران به شمار میروند.
از جهتی دیگر به دلیل اینکه ساختوسازها و پروژههای عمرانی این روزها با رکود قابل توجهی روبهرو است موجب بالا رفتن نرخ قراضه در بازارهای داخلی شده است، همچنین صادرات آهن اسفنجی و شمش توسط دولتیها و تعیین نرخ اسفنجی بدون توجه به قیمت محصول در بازارهای داخلی، واحدهای خصوصی ذوبی را تحت فشار گذاشته که ممکن است در طولانی مدت با ادامهدار بودن شرایط فعلی، این واحدها را به تعطیلی بکشاند.
عامل اثرگذار و بسیار مهم دیگری که این روزها اوضاع خوبی ندارد و آنچه از ظواهر امر پیداست به دلایل مختلفی دچار رکود و سکون است، مصرف داخلی است.
اوضاع بازار در ۱۰ سال اخیر
براساس گزارشهای موجود از بازار مسکن در یک بازه ده ساله میزان ساخت و سازها حدود یکسوم کاهش داشته است و یک بررسی مختصر نشان میدهد که قیمت مسکن در این بازه زمانی بالغ بر ده برابر افزایش یافته است و به همین میزان توانایی خرید سرانه فولاد نیز به تناسب درآمد ماهیانه افراد به طور تقریبی با کاهش ۶۰ درصدی مواجه شده است.
قابل ذکر است که ده سال پیش یعنی در سال ۱۳۹۰ میزان درآمد یک کارگر حدود ۳۳۰ هزار تومان بود که با این میزان توانایی خرید ۴۰۰ کیلو میلگرد به مبلغ ۸۵۰ تومان را داشت اما در سالجاری که حقوق پایه دریافتی یک کارگر تقریبا ۳ میلیون تومان است، شاهد کاهش توانایی خرید این محصول هستیم به طوری که با این میزان حقوق تنها قادر به خرید ۱۸۰ کیلو میلگرد به قیمت ۱۶ هزار تومان است.
مطابق این آمار به همین میزان توانایی خرید مسکن نیز با توجه به حقوق دریافتی افراد به شدت افت کرده است و اینطور که به نظر میرسد غالب خانوارها که زیر خط فقر یا همسطح با آن هستند، میتوان گفت دیگر توانایی خرید مسکن و فولاد را ندارند و خرید یا ساخت مسکن این روزهای امری بسیار بعید به نظر میرسد.
در واقع درآمد ماهیانهای که افراد کسب میکنند تنها کفاف مخارج خورد و خوراک و اجارهنشینی را میدهد و این میزان گاهی برای تأمین نیازهای اولیه بسیاری از خانوارها نیز مکفی نیست.
با بررسی عوامل ذکرشده آنطور که به نظر میرسد نمیتوان برای بازار داخلی فولاد چشمانداز روشن و امیدوارکنندهای را متصور شد، اما با تغییر شیوههای مدیریت اقتصادی و امور سیاسی مثبت، ممکن است در چشمانداز بلندمدت اوضاع بازار داخلی رونق گرفته و تاحدودی بهبود یابد.
قابل ذکر است که نرخ مسکن در سال ۱۳۹۰ در تهران به طور میانگین متری یک میلیون و ۸۰۰ هزار تومان بود که در سالجاری با افزایش ۲۰ برابری به متری بالغ بر ۳۵ میلیون تومان رسیده است. این در شرایطی است که افزایش حقوق پایه یک کارگر در مدت ده ساله چیزی حدود ۹ برابر برآورد شده است و تفاوت رشد قیمت مسکن در مقایسه با رشد حقوق کارگران امری بسیار قابل تأمل است.